“5 MART” TARIXIMIZDƏ
Ana səhifə > Xəbərlər > “5 Mart” tariximizdə
1542    
04/03/2017

1831-ci ildə - Lənkəranda Rusiya işğalı əleyhinə üsyan başlayıb. Devrildikdən sonra Qacarlar dövlətinə pənah aparan Lənkəran xanı Mirhəsən xan 30 silahlı atlı ilə sərhəd çayı olan Astara çayını keçərək Lənkəran tərəfə hərəkət etdi. Xanın gəlməsi xəbəri lap əvvəlcədən geniş xarakter almış kəndli üsyanının başlanması üçün siqnal oldu. Lənkəran üsyanı xanlığın bütün ərazisinə yayıldı və iki ay davam etdi.

1860-cı ildə - Dağıstan və Şimali Qafqaz xalqlarının milli-azadlıq hərəkatı yatırıldıqdan sonra çar hökuməti 1860-cı il martın 5-də "Dağıstan vilayətinin idarə olunması haqqında" əsasnamə verdi. Bu "Əsasnamə"yə görə, Dərbənd quberniyası ləğv edildi, Quba qəzası Bakı quberniyasının tərkibinə verildi. Car-Balakən hərbi dairəsi isə başda artıq canişinə deyil, "Ali Dağıstan hərbi rəisinə" tabe edilən dairə rəisi duran Zaqatala hərbi dairəsinə çevrildi. 

1917-ci ildə - Bakı İctimai Təşkilatları Şurası və onun Müvəqqəti İcraiyyə Komitəsi təşkil edildi. Məmmədhəsən Hacınski, İ.Frolov, İ.Heydərov və b. ilə yanaşı Ə.Topçubaşov da Komitənin tərkibinə daxil oldu. İyul ayında isə Komitənin 33 nəfərdən ibarət yeni heyət təşkil olundu. Ə.Topçubaşov yeni Komitənin sədri seçilmişdir. 

1929-cu ildə - Azərbaycanın tanınmış hidrobioloq alimi Əbdül Hüseynəli oğlu Qasımov (1929-2005) Lənkəran rayonunun Kənarmeşə kəndində anadan olmuşdur. 

1936-cı ildə - Tənqidçi, ədəbiyyatşünas, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü, filologiya elmləri doktoru professor, Azərbaycan Dövlət mükafatı laureatı, Azərbaycanın Əməkdar elm xadimi, Azərbaycan Milli Yaradıcılıq Akademiyasının həqiqi üzvü, Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının müxbir üzvü Yaşar Vahid oğlu Qarayev (1936-2002) Şəki şəhərində xırda sənətkar ailəsində anadan olmuşdur. 

1947-ci ildə - Tarix üzrə fəlsəfə doktoru, Azərbaycan MEA Tarix İnstitutunun elmi katibi Göhər Nağı qızı Məmmədova anadan olmuşdur.

1953-cü ildə - Azərbaycan Respublikasının əməkdar artisti, ssenari müəllifi, aparıcı, redaktor, Azərbaycan televiziyasının ilk diktor-jurnalisti Gülşən Məmməd qızı Əkbərova Bakı şəhərində ziyalı ailəsində anadan olub. 

1959-cu ildə - "20 Yanvar" şəhidi Zahid Abdulla oğlu Abdullayev (1959-1990) Xaçmaz rayonunun Yataq-oba kəndində anadan olub.

1990-cı ildə - SSRİ Ali Soveti "Azərbaycan SSR və Ermənistan SSR-də vəziyyəti sahmanlamaq tədbirləri haqqında" qərar qəbul edib. Moskvanın növbəti "ikibaşlı" tövsiyə sənədi Ermənistanın təcavüzkar hərəkətlərinə daha da vüsət verdi.

1992-ci ildə - Azərbaycan Ali Sovetinin fövqəladə sessiyasında Xocalı faciəsi ilə bağlı gərgin müzakirələr başlayıb. Parlament binasını mühasirəyə almış xalq kütlələrinin etirazı və müxalifətin təzyiqi altında Ali Sovetin sədri Elmira Qafarova istefa verib. Onun yerinə Tibb Universitetinin rektoru, deputat Yaqub Məmmədov Ali Sovetin sədri seçilib.

1992-ci ildə - Erməni silahlı qüvvələri Ağdamın Sırxavənd kəndini güclü atəşə tutublar. Kəndin 10 sakini həlak olub.