“14 MART” TARIXIMIZDƏ
Ana səhifə > Xəbərlər > “14 Mart” tariximizdə
993    
13/03/2017

838-ci ildə - Azərbaycanda ərəb istilasına qarşı mübarizə aparmış Babək Xürrəmi Samirə şəhərində (indiki İraq) edam edilib. 

1812-ci ildə - Fransa ilə Rusiya arasında əlaqələrin kəsilməsi ərəfəsində və Bonopart əleyhinə Britaniya-Rusiya ittifaqının yaradıldığı dövrdə ingilis nümayəndə Britaniya adına Qacar höküməti ilə müqavilə imzaladı. Bu müqavilə 1809-cu il müqaviləsini təsdiq edirdi. Onun şərtlərinə görə, Britaniya Qacar dövlətinə lazımi miqdarda qoşun göndərməyi və yaxud da Britaniya səfirinin bilavasitə nəzarəti altında bütün müharibə ərzində ordunun saxlanması üçün hər il 200 min tümən pul ödəməyi öz öhdəsinə götürdü. Britaniya hökuməti Xəzərdə gəmiqayırmanın təşkili, hərbi anbarların tikintisi üçün mütəxəssislər qrupu ayırmağı, zəruri hallarda hərbi gəmilərini Kəngər körfəzinə göndərməyi boynuna götürdü. Bu gəmilər körfəzin istənilən limanını tutmaq hüququna malik idi.

1917-ci ildə - Hacı Zeynəlabdin Tağıyevin qızı Sara Tağıyevanın övladı Səfiyyə xanım Səlimxanova Bakı şəhərində anadan olmuşdur. 

1918-ci ildə - Trabzonda Osmanlı dövləti və Zaqafqaziya Seyminin nümayəndə heyətləri arasında sülh konfransı açıldı. Konfransda Osmanlı nümayəndəliyi mövqeyini açıqlayaraq bildirdi ki, əgər Zaqafqaziya beynəlxalq hüququn subyekti olmaq istəyirsə, tezliklə Rusiyadan ayrılmalı və öz müstəqilliyini elan etməlidir. Seymdə mübahisələr getdiyi bir vaxtda Osmanlı tərəfi qətiyyətlə bəyan etdi ki, Zaqafqaziya Seymi ilə sülh Brest-Litovsk müqaviləsinin məlum şərti əsasında bağlanacaq.

1937-ci ildə - IX Ümumazərbaycan sovetlər qurultayında Azərbaycan SSR-in üçüncü Konstitusiyası qəbul edilib. Sovet Azərbaycanının ilk Konstitusiyası 1921-ci ildə, ikincisi 1927-ci ildə qəbul olunmuşdu. 1936-cı ilin SSRİ (Stalin) Konstitusiyasının əsasında hazırlanan yeni Əsas Qanunda Azərbaycanın müttəfiq respublika kimi hüquqları daha da məhdudlaşdırılmış, rus dili dövlət dili kimi təsbit olunmuşdu.

1938-ci ildə - Xalq yazıçı, şair, tərcüməçi, ssenarist, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin sədri Anar (Anar Rəsul oğlu Rzayev) anadan olub. 

1950-ci il martın 14-də və avqustun 25-də - Azərbaycan və Ermənistan respublikalarının Nazirlər Sovetləri həmin ilin yazında və payızında müvafiq olaraq Ermənistandan Azərbaycana 3419 təsərrüfatın və 14361 nəfər Azərbaycan türkünün köçürülməsi barədə qərar qəbul etmişdilər. Lakin köçürülmə, daha doğrusu, mütəşəkkil deportasiya planı erməni millətçilərin istədikləri sürətlə həyata keçirilmirdi. Bu, qeyri-insani tədbirin planlaşdırılmış şəkildə həyata keçirilməsinə bir sıra obyektiv və subyektiv səbəblər mane olurdu. Deportasiya olunanların sosial və məişət problemləri lazımınca həll edilmirdi (respublikanın qısa müddətdə bu yerlərdə kifayət qədər mənzil tikmək imkanı yox idi). Yerlərdə buna süni maneələr də yaradılırdı. Bunun nəticəsi olaraq, 1950-ci ildə Azərbaycandan Ermənistana - öz keçmiş yaşayış yerlərinə qayıtma prosesi başlanmışdı. Köçkünlər içərisindən çıxılmaz vəziyyətə düşənlərin bəziləri əlacsız qalaraq Mərkəzi hökumətə şikayət və etiraz məktubları göndərirdilər. Lakin bu şikayət və etirazlar heç bir nəticə vermirdi. 

1952-ci ildə - 1904-1905-ci illərdə Uzaq Şərqdə Port-Artur qalası uğrunda döyüşlərin iştirakçılarından biri, 1918-ci ildə Cümhuriyyət ordusunda yeni yaranan süvari rotalarının təşkilatçılarından biri, 1920-ci ilin əvvəllərində isə Bakıdakı birinci kadet korpusunda hərbi təhsil idarəsinin rəisi olan polkovnik Gəray bəy Vəkilov (1884-1952) Bakıda vəfat edib.

1996-cı ildə -  Azərbaycan Respublikası ilə Seneqal arasında diplomatik münasibətlər qurulmuşdur. 

2008-ci ildə - BMT Baş Assambleyasının 62-ci sessiyasında "Azərbaycanın işğal olunmuş ərazilərində vəziyyət haqqında" qətnamə qəbul olunub. 39 səs lehinə, 7 əleyhinə və 100 bitərəf olmaqla qəbul edilən qətnamədə Azərbaycanın ərazi bütövlüyünə dəstək verilir, Ermənistan qüvvələrinin işğal olunmuş ərazilərdən çıxarılması tələb edilir.