"14 MAY" TARIXIMIZDƏ
Ana səhifə > Xəbərlər > "14 May" tariximizdə
970    
14/05/2017

1576-cı ildə - Səfəvilər dövlətinin mərkəzi olan Qəzvində, şah sarayındakı qanlı toqquşma nəticəsində İsmayılın tərəfdarları şahzadə Heydəri öldürdülər. 20 ilə yaxın Qahqəhə qalasında həbsdə saxlanılan İsmayıl azad edildi və şah elan olundu. Ustaclı tayfası təqiblərə məruz qaldı. 14 may hadisələrinin iştirakçısı olmuş Ustaclı əyanlarının çoxu II Şah İsmayılın əmri ilə edam edildi.

1805-ci ildə - Rusiya ilə Qacarlar arasında müharibənin (1804-1813) gedişində Qarabağ və Şəki xanlıqları Kürəkçay (indiki Goranboy rayonu ərazisi) müqaviləsi əsasında Rusiya imperiyasından asıllığı qəbul etdilər. Şəki xanlığı əslində bu tarixdə Rusiya təbəlliyini qəbul etsə də bu asıllıq mayın 21-də rəsmiləşdirilmişdi. Çar Rusiyasının Qafqaz qoşunlarının komandanı general Pavel Sisianov və Qarabağ xanı İbrahimxəlil xan tərəfindən imzalanan müqavilədə ruslar xan ailəsinə varislik əsasında Qarabağda muxtar hakimiyyət vəd etmişdilər. Lakin bir il sonra (1806) İbrahimxəlil xan ailəsi ilə birlikdə rus hərbçiləri tərəfindən vəhşicəsinə qətlə yetirildi, Qarabağ xanlığı isə 1822-ci ilədək formal mövcud olduqdan sonra ləğv edildi. Şəki xanlığı isə 1819-cu ildə ləğv edildi. 

1870-ci ildə - Cənubi Qafqaz quberniyaları: Yelizavetpol, Bakı, İrəvan və qismən Tiflis quberniyaları ali müsəlman silkindən olan şəxslərin, habelə xristian məliklərinin torpaqlarında sakin olan dövlət kəndliləri torpaq quruluşu haqqında "Əsasnamə"nin layihəsi təsdiq edildi. 1870-ci il 14 may "Əsasnamə"si Yelizavetpol, Bakı quberniyalarında və Tiflis quberniyasının bir hissəsindəki xanların, bəylərin, ağaların və məliklərin, İrəvan quberniyası mülkədarlarının (bəylərinin) və Tiflis quberniyasının Axalsıxı qəzası bəylərinin mülklərinə aid edilirdi. Qafqaz canişinin qərarına əsasən, "Əsasnamə" 1970-ci il noyabrın 8-də qüvvəyə mindi. 

1916-cı ildə - Azərbaycanın görkəmli ictimai-siyasi xadimi, akademik, Azərbaycan SSR-yə 1959-1969-cu (10 il) illərdə rəhbərlik etmiş Vəli Yusif oğlu Axundov (1916-1986) Bakı quberniyasının Saray kəndində kəndli ailəsində anadan olmuşdur.

1991-ci ildə - Prezident yanında Milli Təhlükəsizlik Şurası təsis edilib. Şuraya baş nazir, Dağlıq Qarabağ üzrə Təşkilat Komitəsinin sədri (V.Polyaniçko), güc strukturlarının rəhbərləri daxil idi. Həmin ilin sentyabrında qurum ləğv edildi, onun əvəzində müxalifət təmsilçilərinin də iştirakı ilə Müdafiə Şurası yaradıldı. Lakin bir neçə ay sonra o da fəaliyyətinin dayandırdı.

1992-ci ildə - Ali Sovetin növbədənkənar sessiyasında iki ay öncə prezidentlikdən istefa vermiş Ayaz Mütəllibov hakimiyyətə "qayıdıb". Xocalı hadisələrini araşdıran deputat komissiyası A.Mütəllibovun günahkar olmadığını elan edəndən sonra parlament 6 mart 1992-ci il tarixli qərarını ləğv edərək onun prezident vəzifəsinə qaytarılması barədə qərar qəbul edib. Lakin bu qərarın ömrü cəmisi bir gün çəkdi və səhərisi Xalq Cəbhəsi hakimiyyətə gəldi. 

2002-ci ildə - Bakı şəhərində Azərbaycan Respublikası Hökuməti ilə Türkiyə Respublikası Hökuməti arasında təmənnasız hərbi yardım haqqında Müqavilə imzalandı.