909
25/05/2017 1917-ci ildə - Bakıda menşeviklərin və bolşeviklərin bir-birindən təşkilati cəhətdən ayrılması prosesi hər bir cərəyanın və mətbu orqanını buraxması ilə başladı. Bolşeviklər menşeviklərə xəbər vermədən fəhlələrin içərisində daha çox nüfuzları olduğu Balaxanıda özlərinin ayrıca konfransını keçirib xüsusi qətnamə qəbul edərək, menşevikləri Komitənin tərkibindən kənarlaşdırdılar.
1918-ci ildə - Batum konfransında Almaniya nümayəndələri ilə separat danışıqların gedişində və general Fon Kressin təzyiqi nəticəsində Zaqafqaziya Seyminin gürcü fraksiyası Gürcüstanın Federativ Zaqafqaziya Respublikası tərkibindən çıxmasını və öz müstəqilliyini elan etməsini qərara aldı. Bununla əlaqədar olaraq, Zaqafqaziya Seyminin müsəlman fraksiyasının iclası keçirildi. İclasda Cənubi Qafqazda siyasi vəziyyətin dəyişilməsi ilə əlaqədar olaraq oxunmuş rəsmi bəyanatda deyilirdi ki, Zaqafqaziya Seyminin gürcü fraksiyası, gürcü sülh nümayəndə heyəti üzvləri Batumda gizli danışıqlar aparır, ayrılmağa və Gürcüstanın müstəqilliyini elan etməyə hazırlaşırlar. Zaqafqaziya Seyminin sədri və üzvləri - K.Çxeidze, A.Sereteli və Y.Gegeçkori gözlənilmədən 1918-ci il mayın 25-də Fətəlixan Xoyskinin sədrliyi ilə keçirilən axşam iclasına gəldilər. A.Sereteli gürcü fraksiyası adından bəyanat verərək xüsusi qeyd etdi ki, "...Zaqafqaziya xalqlarını müstəqillik şüarı ətrafında birləşdirmək mümkün olmadı və Zaqafqaziyanın (Respublika nəzərdə tutulur) parçalanması faktı göz önündədir. Seymin sabahkı iclasında biz Zaqafqaziya Respublikasının ləğv olunması faktını təsdiq edəcəyik". Cavab nitqində Fətəli xan Xoyski bildirdi ki, "əgər gürcü xalqının iradəsi belədirsə, bizim ona mane olmağa haqqımız yoxdur. Azərbaycan türklərinə isə yeni vəziyyətlə bağlı olaraq müvafiq qərarlar qəbul etməkdən başqa bir şey qalmır".
1918-ci ildə - Nuru paşanın başçılıq etdiyi Osmanlı hərbi heyəti Gəncəyə gəlib. Məqsəd bolşevik-daşnak "Bakı Kommunası" qoşunlarının Gəncəyə gözlənilən hücumuna qarşı hazırlıq görmək idi.
1920-ci ildə - Gəncədə Azərbaycanın sovetləşməsinə etiraz əlaməti olaraq üsyan başlanıb. M.Ə.Rəsulzadə yazırdı: "İstiqlaldan bir ay sonra artıq bütün Azərbaycan məmləkətinin müdhiş bir istilaya məruz qaldığını acı bir surətdə dərk etmişdi... Xalq təhəmmül eləmədi. Üsyan etdi". Üsyanların təşəbbüsçüləri Gəncədəki milli qüvvələr oldu. Onlar mayın 25-də sovet hakimiyyətinə və Qızıl ordu qarnizonuna qarşı fəal silahlı çıxışlara başladılar. Azərbaycan ordusunun yenidən təşkilinin, milli zabitlərin xidmətdən çıxarılmasının doğurduğu güclü narazılıq silahlı toqquşmaların kəskinləşməsinə səbəb oldu. 1800 nəfərlik Gəncə qarnizonu mayın 28-dən 29-na keçən gecə üsyan qaldırdı və şəhərin müsəlmanlar yaşayan hissəsini tutdu. Üsyanın yatırıldığı bir neçə gün ərzində minlərlə üsyançı həlak oldu. Onların arasında görkəmli ictimai-siyasi xadimlər var idi. Generallar, yüksək rütbəli zabitlər, o cümlədən general-mayor Məmməd Mirzə Qacar, general-mayor Cavad bəy Şıxlinski, polkovnik Cahangir bəy Kazımbəyov qətlə yetirildilər, bir çoxları isə Nargin adasına sürgün edilib orada güllələndi. Həbs edilmiş məşhur generallar Əliağa Şıxlinski və Səməd bəy Mehmandarov Nəriman Nərimanovun təkidi sayəsində azad edildilər və onun V.İ.Leninə məktubu ilə hərbi xidmətdə istifadə olunmaq üçün Moskvaya göndərildilər.
1925-ci ildə - Bakıda Azərbaycan müəllimlərinin birinci qurultayı keçirildi. Qurultayda respublikada yeni məktəb quruculuğu sahəsində görülən işlərə yekun vuruldu. Yeni məktəb quruculuğunda Azərbaycan pedaqoqları F.Ağayev, A.Əmirov, O.Cəlilbəyova, Ə.Hüseynov, F.Rzabəyli, İ.İsayev, C.Cuvarlinski fəal iştirak edirdi. Yerlərdə xalq təhsilinin genişləndirilməsi sahəsində S.Axundov (Ağdam), Q.Musayev (Quba), A. Eyvazov (Füzuli) və başqaları iş aparırdı.
1971-ci ildə - Görkəmli ipəkçi alim və seleksiyaçı, Azərbaycan SSR Elmlər Akademiyasının müxbir üzvü, SSRİ Dövlət mükafatı laureatı, biologiya elmləri doktoru, professor Rəhim Məşədi Allahverdi oğlu Hüseynov (1914-1971) vəfat etmişdir.
1989-cu ildə - İlk dəfə çoxmandatlı sistem əsasında SSRİ xalq deputatları seçkiləri təşkil olundu və təbii ki, deputat mandatlarının çoxunu partokratlar (yəni hakim partiyaların nümayəndələri) aldı. Azərbaycandan seçilən SSRİ xalq deputatlarının da hamısı partnomenklatura siyahısından idilər. Buna baxmayaraq, öz işinə 1989-cu il mayın 25-də başlamış SSRİ xalq deputatlarının I qurultayında "qeyri-formal" deputatlar da sanballı bir qrup təşkil edə bildilər, bu da siyasi müxalifətin formalaşmasına şərait yaratdı.
1992-ci ildə - Moskvada Rusiya prezidenti Boris Yeltsin və Türkiyənin baş naziri Süleyman Dəmirəlin görüşündə Ermənistan və Azərbaycanı sülh danışıqlarına çağıran birgə bəyanat verilib.
1993-cü ildə - Azərbaycandan Rusiya (keçmiş SSRİ) qoşunlarının çıxarılması başa çatıb. Gəncədəki sonuncu Rusiya hərbi kontingenti şəhəri tərk edib. Azərbaycandakı Rusiya (sovet) hərbi hissələrinin çıxarılması ilkin olaraq 1992-ci ilin avqustunda Naxçıvan Muxtar Respublikasından başlamışdı.
2005-ci ildə - Bakı yaxınlığındakı Səngəçal terminalında Bakı-Tbilisi-Ceyhan boru kəmərinin Azərbaycan hissəsinə neftin vurulması ilə bağlı mərasim keçirilib. Mərasimdə Azərbaycan, Gürcüstan, Türkiyə, Qazaxıstan prezidentləri, ABŞ-ın energetika naziri, ümumilikdə 30-dan çox ölkənin və şirkətin təmsilçiləri iştirak edirdi. Həmin ilin oktyabrında kəmərin Gürcüstan hissəsi işə salındı, 2006-cı ilin mayında neft Türkiyənin Ceyhan limanına yetişdi.
2012-ci ildə - “Azərbaycan Respublikasının elm sahəsində Dövlət Mükafatının verilməsi haqqında” Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı ilə AMEA A.A.Bakıxanov adına Tarix İnstitutunun direktoru Yaqub Mahmudova dövlət mükafatı verilmişdir.