1128
12/06/2017 1806-cı ildə - Şuşa yaxınlığındakı Xanbağında Qarabağ xanı İbrahim xan Cavanşir ailəsi ilə birlikdə rus hərbçiləri tərəfindən qətlə yetirilib. Erməni əsilli mayor Lisaneviçin dəstəsi xan çadırına basqın edərək bütün ailəni vəhşicəsinə öldürüblər. Çar Rusiyası bir il öncə (14 may 1805) İbrahim xanla bağladığı Kürəkçay müqaviləsinin şərtlərinə beləcə "əməl etdi".
1830-cu ildə - Balakəndə rus işğalına qarşı yeni üsyan başlanıb. Üsyana şeyx Şaban və Həmzət bəy başçılıq ediblər. Rus qoşunları üsyanı qan içində boğublar. Bundan öncə (fevral 1830), Balakəndə baş vermiş üsyan şəxsən general Paskeviçin rəhbərliyi ilə yatırılmışdı. 1830-cu ilin sonunda bölgədə daha bir üsyan alovlandı.
1900-cü ildə - mayın 1-də imperator II Nikolay "Tiflis, Yelizavetpol, Bakı və İrəvan quberniyaları dövlət kəndlilərinin torpaq təminatının mühüm əsasları"nı təsdiq etdi. Bu qanuna görə, torpaq payları onlardan əvvəlki qaydada istifadə edilməklə kənd icmalarına, kəndlərə və yaşayış məntəqələrinə ayrılırdı. Beləliklə, dövlət torpaq mülkiyyətçisi kimi qalırdı, dövlət kəndliləri bu torpaqlardan icmalıqla istifadə etməli, bunun müqabilində dövlətə töycü ödəməli, mükəlləfiyyət daşımalı idilər. Bu töycü iyunun 12-də müəyyənləşdirildi və "Qafqazda xəzinənin xeyrinə toplanan evbaşı mükəlləfıyyətlərin ləğvi və bunun əvəzinə dövlət töycü mükəlləfiyyəti və torpaq vergisi haqqında" qanun verildi. Bu qanun 1901-ci il yanvarın 1-dən qüvvəyə mindi. Bu qanuna əsasən aşağıdakılar müəyyən edildi: 1) dövlət kəndlilərinin daimi istifadəsində olan xəzinə torpaqları üçün töycü mükəlləfiyyəti; 2) bütün başqa torpaqlar üçün torpaq vergisi; 3) həmişəlik zemski vergisi. Töycü vergisinə, torpaq vergisindən başqa, dövlət kəndlilərinin xalis gəlirlərinin 10-12 faizi də daxil idi.
1920-ci ildə - Ağstafa stansiyasında, Azərbaycan İnqilab Komitəsi sədrinin müavini, Azərbaycan Respublikasının xalq xarici işlər komissarı M.D.Hüseynov ilə Gürcüstan Respublikasının hərbi naziri Q.S.Lordkipanidze arasında sülh danışıqları başlandı. Danışıqlarda Gürcüstan Müəssislər Məclisi sədrinin müavini S.Q.Mdivani də iştirak edirdi. Sülh və dostluq haqqında 18 bölmədən ibarət müqavilə imzalandı. VI bölmədə göstərilirdi ki, "Zaqatala dairəsi haqqında məsələnin həlli 1920-ci il mayın 12-də RSFSR ilə Gürcüstan Demokratik Respublikası arasında bağlanmış əlavə sazişdə nəzərdə tutulan arbitraj komissiyasına verilir". Bu məsələ arbitraj komissiyasında həll edilənə qədər, 1920-ci il 12 may tarixli əlavə Moskva sazişinin II bəndinə uyğun olaraq, "razılığa gələn tərəflərdən heç birinin Zaqatala dairəsinə yeni qoşun hissələri yeritməyə ixtiyarı yoxdur" qənaəti qəbul edilsə də, əslində mübahisənin mahiyyəti barədə saziş əldə olunmadı. Müqaviləyə əsasən, hər iki respublika bir-birinin müstəqilliyini və suverenliyini qarşılıqlı surətdə tanıdı. Azərbaycan SSR ilə Gürcüstan Demokratik Respublikası arasında Ağstafada sülh və dostluq müqaviləsi bağlansa da, bu iki respublika arasındakı mübahisəli məsələlər, xüsusilə ərazi, sərhəd problemi həll olunmamışdı. Bunun bir səbəbi isə "Sovet Azərbaycanı"nın "müstəqil xarici siyasəti"ni RSFSR XİK-in Rusiyanın mənafeyi naminə daim məhdudlaşdırması idi.
1920-ci ildə - Azərbaycanda zavodlar, fabriklər və digər sənaye müəssisələri dövlət mülkiyyəti elan edildi.
1928-ci ildə - Xalq yazıçısı, müasir Azərbaycan ədəbiyyatının görkəmli nümayəndəsi İsa Mustafa oğlu Hüseynov (Muğanna) anadan olub. Tarixi və fəlsəfi romanları ("Məhşər", "İdeal" və s.) yazıçıya böyük şöhrət gətirib.
1933-cü ildə - Xalq artisti, tanınmış gülüş ustası Hacıbaba Ağarza oğlu Bağırov (1933-2006) anadan olub. Uzun müddət Musiqili Komediya Teatrına rəhbərlik edib.
1943-cü ildə - Tanınmış kinodramaturq və rejissor Oqtay Mirəsədulla oğlu Mirqasımov Bakı şəhərində anadan olub.
1946-cı ildə - Tibb, pedaqoji, kənd təsərrüfatı fakültələrindən ibarət olan Təbriz Universiteti rəsmi surətdə açıldı.
1992-ci ildə - Azərbaycan silahlı qüvvələri podpolkovnik Nəcməddin Sadıqovun rəhbərliyi altında Ağdərədə irimiqyaslı hücum əməliyyatına başladı. Üç-dörd gün ərzində 30-a qədər kənd, o cümlədən Yuxarı Canbuz, Aşağı Canbuz, Buzluq, Gülüstan, Talış, Zeyvə, Qaraçinar, Erməni Borisi, habelə Ortakənd qəsəbəsi düşməndən azad edildi, strateji əhəmiyyətə malik ərazilər nəzarət altına alındı. Ermənistan ekspedisiya korpusu birləşmələri və yerli erməni hərbi hissələri çoxlu canlı qüvvə (500-dən çox əsgər və zabit, o cümlədən 9 zənci) və hərbi texnika, o cümlədən bir təyyarə itirib meydandan qaçdı. Azərbaycan hərbi hissələri Xankəndinin 10-15 km-nə çatmışdı. İgid Azərbaycan döyüşçüləri Kəlbəcər-Tərtər yolu üstündəki kəndləri azad etmişdilər. 1992-ci il yay döyüşlərində Vəzir Orucov, Rəmzi Novruzov, Şaiq Mustafayev, Yunis Əliyev, Sərhəd Zöhrabbəyov, Yavər Cəbrayılov kimi yüzlərlə igid əsgərimiz rəşadətləri ilə fərqlənmişdilər. Gültəkin Əsgərova, Nurcahan Hüseynova, Könül Qəhrəmanova, Rəhilə Orucova, Məleykə Əhmədova kimi onlarla qadın döyüşlərdə igidlərə arxa olmuş, mərdliklə vuruşmuşdular. Azərbaycanın milli Qəhrəmanı Allahverdi Bağırovun batalyonun səyi nəticəsində Aranzəmin, Naxçıvanik, Dəhraz, Mirkənd, Pircamal kəndləri də düşməndən azad edilmişdi.