"19 İYUN" TARIXIMIZDƏ
Ana səhifə > Xəbərlər > "19 İyun" tariximizdə
979    
15/06/2017

1747-ci ildə - Nadir şah Əfşar (1688-1747) sui-qəsd nəticəsində öldürülüb (bəzi məlumatlara görə, mayın 9-da öldürüldü). Nadir sonuncu Səfəvi hökmdarı III şah Abbasın ordu komandanı olub, 1736-cı ildə onun ölümündən sonra Suqovuşanda (Sabirabad rayonu) qurultay çağıraraq özünü şah elan edib. Nadir şah Səfəvilərdən sonra güclü Azərbaycan dövləti qurmaq istəyirdi. Orta Asiyanın bir hissəsini, Hindistanın şimalını ələ keçirərək qurduğu böyük imperatorluq ölümündən sonra dağıldı.

1828-ci ildə - Rusiya-Osmanlı müharibəsində Qafqaz hərbi əməliyyatları rus qoşunlarının Qars istiqamətində hücumu ilə başlandı. Rus qoşunu Qars qalasına yaxınlaşdı. Elə həmin gün ilk döyüş baş verdi. İyunun 22-də rus qoşunları Qars qalasını hücumla ələ keçirdilər.

1918-ci ildə - Qafqaz İslam Ordusu komandanlığının cəbhəyə göndərdiyi yeni qüvvələr dağ-artilleriya divizionu və türk piyada alayı döyüş zonasına gəldi. Bu çətin anda qızğın döyüşlərə atılmış yeni qüvvələr arasında Azərbaycan xalqının övladlarından təşkil olunmuş bölmələr və könüllü dəstələr də var idi. Təkcə iyunun 19-da 600 nəfərdən ibarət Azərbaycan dəstəsi, onlardan sonra Dəllər və Zəyəmdən olan könüllülər cəbhəyə gəldi. Yeni qüvvələr aldıqdan sonra Qafqaz İslam Ordusunun komandanlığı hücum planını hazırlamağa başladı. 5-ci Türk diviziyasının komandiri Mürsəl bəy bu barədə öz mülahizələrini Nuru Paşaya bildirərək xahiş etdi ki, birbaşa cəbhəyə yollanmaq üçün ona əlavə olaraq 5100 nəfər əsgər verilsin. Göyçay və Bərdədən olan dəstələri o, düşmən cinahlarına zərbə endirməyi, Şəkidən olan hissələri isə 5-ci diviziyanın cəbhə arxası təhlükəsizliyini təmin etmək üçün göndərməyi təklif edirdi. Nuru Paşa bu planı bəyəndi. Əsas zərbənin endirilməsi ilə eyni zamanda o, Şuşaya doğru irəliləməyi qərara aldı. Bu şəhəri almaq üçün artilleriyalı piyada batalyonlarını yeritmək nəzərdə tutulurdu. Ancaq bu planı yalnız Bakı şəhəri azad edildikdən sonra həyata keçirmək mümkün oldu.

1919-cu ildə - Paris Sülh Konfransında Azərbaycan nümayəndələri Amerika, İtaliya, Fransanın nümayəndələri ilə də Azərbaycanın həmin ölkələrlə iqtisadi əməkdaşlıq etmək imkanını müzakirə etmişdilər. Azərbaycan nümayəndəsi M.T.Hacınski ABŞ və Fransa nümayəndələri ilə belə bir şifahi razılaşma əldə etmişdi ki, o ölkələrdən Azərbaycana manufaktura, ayaqqabı və s. gündəlik tələbat malları gətirilsin. Azərbaycanla ticarət əlaqəsi yaratmaq haqqında Fransanın xarici işlər naziri cənab Pişo da öz müsbət rəyini söyləmişdi. 

1920-ci ildə - Xalq Cümhuriyyətinin qurucularından Fətəli xan Xoyski Tiflisdə erməni terrorçuları Aram Erkanyan və Misak Qriqoryan tərəfindən qətlə yetirilib. Terror aktı nəticəsində Xəlil bəy Xasməmmədov (Cümhuriyyətin ədliyyə və daxili işlər naziri) ağır yaralanıb.

1934-cü ildə - Azərbaycan SSR XKS-nin 15 cildlik "Azərbaycan Ensiklopediyasının nəşri haqqında" qərarına əsasən, Xalq Komissarları Soveti yanında Hüseyn Rəhmanov, Ruhulla Axundov, Cəmil Rəhimov, Mövsüm Qədirli, Mirzə Məmmədov və Vəli Xuluflunun daxil olduğu xüsusi komitə təşkil edildi, ancaq lazımi ixtisaslı kadrlar, poliqrafıya bazası və maddi vəsaitin çatışmazlığı həmin qərarı həyata keçirməyə imkan vermədi.

1992-ci ildə - Azərbaycanla Avstraliya arasında diplomatik münasibətlər qurulub.

1997-ci ildə - Prezident Heydər Əliyevin Özbəkistana rəsmi səfəri zamanı Azərbaycanın Orta Asiyadakı ilk səfirliyi Daşkənddə açılıb.

2006-cı ildə - Bakıda İslam Konfransı Təşkilatı xarici işlər nazirləri Şurasının 32-ci sessiyası keçirilib. Azərbaycan ilk dəfə İKT-nin illik toplantısına evsahibliyi edib.

2007-ci ildə - Bakıda Demokratiya və İqtisadi İnkişaf Uğrunda Təşkilat - GUAM ölkələri dövlət başçılarının sammiti keçirilib.

2008-ci ildə - Milli Məclisdə Xalq Cümhuriyyəti parlamentinin 90 illiyinə həsr olunmuş təntənəli yığıncaq keçirilib. Yığıncaqda 30-dək ölkədən nümayəndə heyətləri, o cümlədən 9 ölkənin parlament sədri iştirak edib.