"7 İYUL" TARIXIMIZDƏ
Ana səhifə > Xəbərlər > "7 İyul" tariximizdə
893    
07/07/2017

1882-ci ildə - Cənubi Azərbaycanda milli hərəkat liderlərindən Seyid Cəfər Pişəvəri (1882-1946) Xalxal mahalının Zeyvə kəndində anadan olub. 1945-ci ildə Cənubi Azərbaycan Milli Hökumətini qurub. Sovet İttifaqı sol təmayüllü Pişəvəri hökumətinə dəstək vəd etsə də, bunu etməyib. II Dünya müharibəsinin başa çatması ilə sovet qoşunları Cənubi Azərbaycanı tərk etdikdən sonra İran şah rejimi Pişəvəri hərəkatını dağıdıb. Sovet Azərbaycanına mühacirət edən Pişəvəri burada müəmmalı şəkildə həlak olub.

1893-cü ildə - Repressiyaya məruz qalan qadın rəssamımız Qeysər Seyfulla qızı Kaşıyeva (1893-1972) Tiflisdə anadan olub. Otuzuncu illərdə həyat yoldaşı olan Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti ordusunun zabiti, polkovnik Şirin bəy Kəsəmənlinin “xalq düşməni” kimi güllələnməsindən sonra, özünün də həbs olunaraq sürgünə göndərilməsi onun zəngin bədii irsinin itib-batmasına səbəb olmuşdur.    

1918-ci ildə -  Qafqaz İslam Ordusunun iyulun 7-dən Kürdəmir uğrunda başlanan döyüşləri üç gün davam etdi. Bu döyüşlərin birində düşmən Moskvadan gəlmiş zirehli maşınlar dəstəsini hücuma göndərdi, lakin onlardan ikisi hələ döyüşə girməmiş Qafqaz İslam Ordusu artilleriyasının sərrast atəşinə hədəf olub sıradan çıxarıldı. Qafqaz İslam Ordusu iyulun 10-da Kürdəmiri azad etdi.

1918-ci ildə - Qafqaz İslam Ordusu iyulun 7-dən başlayaraq Ağsu, Meysarı, Mədrəsə və Mərəzə kəndləri yaxınlığında da ağır döyüşlərə başladı. 

1920-ci ildə - Rusiya Kommunist (bolşevik) Partiyasının Mərkəzi Komitəsinin Siyasi Bürosu G.V.Çiçerinin təqdim etdiyi "Qafqaz cəbhəsi HİŞ üzvlərinə və Gürcüstan, Ermənistan və Türkiyədəki diplomatik nümayəndələrimizə təlimat"ın layihəsini təsdiq etdi. Təlimatda hərbi vəziyyəti nəzərə alaraq, XI Qızıl ordu hissələrini mübahisəli ərazilərə yeritməkdən çəkinməyin zəruriliyi göstərilirdi. Eyni zamanda tapşırılırdı ki, Qızıl ordu hissələri indiyədək tutduqları yerlərdə qalmaqla, "bu və ya başqa qonşu respublikanın qoşunlarının müdaxiləsinin aradan qaldırılması ilə məhdudlaşmalıdırlar. Təlimatda deyilirdi ki, "RSFSR-in Gürcüstan ilə bağladığı müqavilə dönmədən icra edilməli və həyata keçirilməlidir". Sovet Rusiyası hökuməti Gürcüstan və Ermənistan missiyaları ilə ərazi məsələlərindən söhbət gedən danışıqları Azərbaycan türklərindən gizli aparırdı. Təhqiramiz fakt o idi ki, hətta Gürcüstan və Ermənistanla danışıqlarda Azərbaycan nümayəndə heyətinin tərkibində müvafıq olaraq gürcülər və ermənilər iştirak edirdilər. Gürcüstan tərəfdən isə yalnız gürcülər, Ermənistan tərəfdən ancaq ermənilər vardı, Azərbaycan türkləri iştirak etmirdilər.

1923-cü ildə - Azərbaycan SSR Mərkəzi İcraiyyə Komitəsi respublika ərazisində Dağlıq Qarabağ Muxtar Vilayətinin (DQMV) təşkil olunması barədə dekret verib. Sənəddə bu qərarın "beynəlmiləl həmrəyliyin möhkəmlənməsinə" xidmət edəcəyi vurğulanırdı. Dekretə əsasən, "Dağlıq Qarabağın erməni hissəsində Azərbaycan SSR-in tərkib hissəsi kimi muxtar vilayətin yaradılması" nəzərdə tutulmuşdu. Bu barədə tövsiyə qərarı 1921-ci ildə Rusiya K(b)P-nin Qafqaz Diyar Bürosu tərəfindən qəbul olunmuşdu. Həmin qərarda muxtariyyətin mərkəzi Şuşa göstərilsə də, Azərbaycan MİK-in dekretində vilayətin mərkəzi kimi Xankəndi seçilmişdi. Tezliklə ermənilərin təşəbbüsü ilə Xankəndi Stepanakert adlandırıldı. Ərazi-inzibati bölgüsündən sonra DQMV-nin ərazisi 4,4 min kv.km olaraq müəyyənləşdi.

1950-ci ildə - 20 yanvar şəhidi Bayram Mədət oğlu Əliyev (1950-1990) Ermənistan SSR Kalinino rayonunun Qızıldaş kəndində anadan olub.

1965-ci ildə - "Hərbi хidmətlərə görə" mеdalı ilə təltif оlunmuş (ölümündən sonra) Ziyafət Qurban oğlu Balıyev (1965-1992) Bərdə rayonunun Yeni Daşkənd kəndində anadan оlmuşdur.

1970-ci ildə - "Azərbaycan Bayrağı" ordeni kavaleri, könüllü müdafiə dəstəsi tərikibində Ağstafa rayonunun Köhnəqışlaq, Tovuzun Əlibəyli kəndlərində, Şuşa, Laçın, Kəlbəcər, Ağdam, Ağdərənin müxtəlif bölgələrində döyüşən Bəhruz Allahverdi oğlu Nuriyev (1970-1993) Ağdam rayonunun Kəngərli kəndində anadan olub.

1992-ci ildə - Azərbaycanla Tailand arasında diplomatik münasibətlər qurulub.

1992-ci ildə -  Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı, Qarabağ müharibəsi iştirakçısı Rəfael Sərafət oğlu Həbibov (1964-1992) Qarabağda Çörəkdar və Tozlukörpü istiqamətində gedən döyüşlərdə şəhid oldu.

1994-cü ildə - Türkiyə Silahlı Qüvvələri Baş Qərargahının rəisi, ordu generalı Doğan Gürəş Azərbaycana səfərə gəlib. Prezident Heydər Əliyevlə görüşdə iki ölkə arasında hərbi əməkdaşlıq müzakirə edilib.

2016-cı ildə - Azərbaycanın tanınmış arxeoloq-tarixçisi, tarix elmləri namizədi Fazil Lətif oğlu Osmanov (1936-2016) vəfat edib.