"10 SENTYABR" TARIXIMIZDƏ
Ana səhifə > Xəbərlər > "10 Sentyabr" tariximizdə
920    
09/09/2017

1618-ci ildə - Səfəvilərlə Osmanlı qoşunu arasında həlledici döyüş Sərab vilayətinin Ərəştaban və Səkəmsaray qəsəbələri arasındakı düzənlikdə, Sınıq körpü adlı yerdə baş verdi. Osmanlı ordusu ağır məğlubiyyətə uğradı. Döyüşdə Ərzurum bəylərbəyi Həsən paşa öldürüldü, Van bəylərbəyi Mehmed paşa və Krım xanının baş vəziri Mirzə bəy əsir alındı. Canıbəy qaçaraq canını qurtardı. Sərab yaxınlığındakı bu məğlubiyyətdən sonra Xəlil paşa geri çəkilib sülh danışıqlarına başladı. 

1822-ci ildə - Rusiya İmperiyası ordusunun əslən azərbaycanlı vitse-admiralı İbrahim bəy Allahverdi bəy oğlu Aslanbəyov (1822 – 1900) Bakıda Mərdəkan qəsəbəsində anadan olmuşdur. Ömrünün əlli ildən çoxunu hərbi dəniz donanmasında nümunəvi xidmətdə keçirən admiral İbrahim bəy Aslanbəyov Rusiyanın və xarici ölkələrin yüksək ordenləri ilə təltif olunmuşdur. İbrahim bəy Aslanbəyovun xidmətləri Serbiyanın "Takova" (1879), Rusiyanın Müqəddəs Vladimir (1854), birinci dərəcəli Müqəddəs Stanislav (1881), birinci dərəcəli Müqəddəs Anna (1883), Ağ qartal (1888) Yaponiyanın Yüksələn Günəş (1882), Havay kral ordeninin I Kalakaua (2-ci dərəcəli) (1882) və b. medal və ordenlərinə layiq görülmüşdür. 1881-ci ildə imperator III Aleksandrın tacqoyma mərasimində iştirak edən admiral Aslanbəyova hədiyyə olaraq qılınc verilmiş və birillik məvacibi həcmində pul mükafatı ayrılmışdır. 

1931-ci ildə - 1978-ci ildə Azərbaycan SSR-in “Əməkdar artist”, 2000-ci ildə isə “Xalq artisti” fəxri adlarına layiq görülmüş Mobil Salman oğlu Əhmədov (1931-2006) Gəncə şəhərində anadan olmuşdur. Mobil Əhmədovun bu gün Azərbaycan Teleradiosunun qızıl fondunda 600-ə yaxın lent yazısı saxlanmaqdadır.

1939-cu ildə - Azərbaycan SSR Ali Sovetinin qərarı ilə respublikanın ərazi-inzibati bölgüsündə bir sıra dəyişikliklər edilib. Dağlıq Qarabağ Muxtar Vilayətinin Dizak və Corabərt rayonları Hadrut və Mardakert rayonları adlandırılıb. Bundan əlavə, yeni Jdanov (indiki Beyləqan) və İsmayıllı rayonları yaradılıb, Haciqabul qəsəbəsi Qazıməmməd və o, eyniadlı rayonun mərkəzi olub. Həmin il həmçinin Ağstafa və Ucar rayonları yaradılıb.

1944-cü ildə - SSRİ xalq xarici işlər komissarının müavini S.İ.Kavtaradzenin sədrliyi ilə Sovet hökumət komissiyası Tehrana rəsmi səfəri zamanı Şimali İranda - Semnan, Qorqan, Mazandaran, Gilan və Azərbaycanda neft konsessiyası haqqında təkliflərinə müsbət cavab almadı. 

1945-ci ildə - İran məclisi və hökuməti əyalət və vilayət əncümənlərinin təşkil olunmayacağını rəsmi surətdə elan etdiyinə görə Marağada hərbi vəziyyət elan edildi. Marağada Azərbaycan Demokratik Partiyasınin fəal üzvü, şəhər idarəsinin rəisi Məhəmməd Hüseyn Rahvər terror nəticəsində öldürüldü. 

1961-ci ildə - Şair, tənqidçi, ədəbiyyatşünas, 1938-ci ildən Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü, filologiya elmləri doktoru (1948), professor (1949) Cəfər Zeynal oğlu Hacıyev (Cəfər Xəndan) (1910-1961) Bakıda vəfat etmişdir. Bakı küçələrindən biri onun adını daşıyır.

1968-ci ildə - Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı Fərhad Qənbər oğlu Hümbətov (1968-1992) Qərbi Azərbaycanın Qarakilsə (Quqark) rayonunun Arçut kəndində doğulmuşdur. 

1993-cü ildə - ABŞ prezidenti Bill Klinton Azərbaycan rəhbəri Heydər Əliyevə məktub göndərib. Məktubda Amerika tərəfi Azərbaycan rəhbərliyindən Bakı-İcevan və Bakı-Naxçıvan dəmir yolunun bərpasını xahiş edirdi. Bunun müqabilində isə Azərbaycana humanitar yardımları qadağan edən "Azadlığa Dəstək Aktı"na 907-ci düzəlişin (1992-ci ildə Konqresdə qəbul olunmuşdu) ləğvi vəd edilirdi. Azərbaycan rəhbərliyi bu təklifi rədd etdi.  

2002-ci ildə - Azərbaycan Prezidentinin sahibkarlığın inkişafı üçün əlverişli iqtisadi və hüquqi şərait yaratmaq məqsədilə "Azərbaycan Respublikasında sahibkarlığın inkişafına dövlət himayəsi sahəsində əlavə tədbirlər haqqında" fərmanı verildi. 

2009-cu ildə - Saat 09:23 radələrində Ermənistan silahlı qüvvələri Ağdamın işğal altındakı olan ərazilərindən Azərbaycan silahlı qüvvələrinin mövqelərinə doğru hücuma cəhd göstərmişdilər. Milli Ordumuzun mövqelərini ələ keçirtmək istəyən ermənilərin qarşısı alınmışdır.