2042    

14/10/2017

Puta burnundan 8,5 km qərb, şimal-qərbdə yerləşən iki yüksəklikdən ibarət dağı məhz “Bakı Qulaqları”, yaxud da Kərkəs dağı adlandırırlar. Qılman İlkinin “Köhnə Bakını tanıyırsanmı” əsərində bu dağın qısaca və aydın şəkildə çox gözəl təsvirini verir:

“Əgər siz Lənkəran və Salyan tərəfdən Bakıya yaxınlaşanda fikir vermisinizsə, Puta körfəzindən qərbdə iki dağ zirvəsi nəzərinizi cəlb edəcəkdir. Bu zirvələr dəniz səthindən təxminən 1395 fut - yəni təxminən 400 metr hündürlükdədilər. Bu zirvələr Bakının qulaqları adlanır”.  

“Bakı qulaqları”nın Cənub yüksəkliyi Taxtalıq (hündürlüyü - 412 m. (384 m.)), Şimal yüksəkliyi isə Kərkəs (hündürlüyü - 424 m. (396 m.)) adlanır. Bakı Qulaqları Abşeron yarımadasının ən yüksək zirvələrindən olduğundan ərazinin bütün yerlərindən görünən təbii mayaka bənzəyir.

Oktyabr ayının 8-də yol yoldaşımla səhər saat 10-da “Bakı Qulaqları”na təlim məqsəd ilə səfər etməyi planlaşdırmışdıq. Həmin gün əsl yay havası vardı. 10-a 15-20 dəqiqə qalmış “Bakı Qulaqları”na getmək üçün Binə bazarında 124 nömrəli marşrutla Lökbatan qəsəbəsinə yola düşdük. Bu marşrutun son dayanacağından dağın yerləşdiyi Puta qəsəbəsinə gedəcəyimiz 126 saylı marşrut işləyirdi. Puta qəsəbəsinə çatmaq üçün qət edəcəyimiz yol çox deyildi. Lökbatan qəsəbəsi ilə bu qəsəbənin arası 10 km-dən bir az çox idi. 11-ə 20 dəqiqə işləmiş biz artıq dağın Taxtalıq zirvəsinə daha yaxın olaraq Puta qəsəbəsində düşdük.

Puta qəsəbəsinin yaranma tarixi 1910-1920-ci illərə təsadüf edir, qəsəbənin salınması onun ərazisində zəngin neft yataqlarının olması və neft quyularında işləmək üçün bu əraziyə gələn insanların məskunlaşması ilə bağlıdır. Toponim kimi adı buta mənasını daşıyan Puta qəsəbəsi 1922-1923-cü illərdə sənaye mərkəzi olmuşdur. 1923-cü ilin mayın 7-də Puta qəsəbəsində keçirilən ilk partiya yığıncağında Qaradağ rayonunun əsası qoyulmuşdur. Puta qəsəbəsi inzibati ərazi vahidliyi kimi 1935-ci ildə təşkil olunmuşdur.

Puta dəmiryolu stansiyasından 2 km aralıda yerləşən qəsəbə çox sakit, lakin rütubətli bir yerdə salınmışdı. Taxtalıq zirvəsinə doğru qəsəbənin içi ilə hərəkət edib Puta Tibb məntəqəsinin yanından ötdük. Dağın lap yaxınlığında rus qəbristanlığı vardı. Dağın ətəyinə çatıb saat 11-dən etibarən cənub zirvəsinə doğru yol aldıq. Yol boyu təbiətin əlamətləri özünün göstərirdi. Bizdən öncə və sürətlə Taxtalıq zirvəsinə çıxan dovşan, müşahidə etdiyimiz çobanaldadan, şonqar quşları, tülkü və digər heyvanlar buna şahidlik edirdi.

Qeyd edim ki, ərazinin bitki örtüyü əsasən doqquzdon kolu, çoxmeyvəli ardıc, murdarça, kəklikotu, salxımçiçək dovşanalması, gəvən və digər bitkilərdən ibarətdir. Taxtalıq zirvəsinə çıxmaq üçün uzaq lakin rahat marşrut seçdiyimizə görə 40 dəqiqə vaxt sərf etdik.

Taxtalıqda yemək fasiləsi etdik. Fasilədən sonradan Kərkəs zirvəsinə doğru yol aldıq. Yol boyu suların yuyub aşınmaya məruz qoyduğu çılpaq qayaların yaratdığı mənzərə diqqəti cəlb edirdi. Taxtalığı aşandan sonra Kərkəsə çıxmaq üçün eniş edib yenidən qalxmaq lazım idi. Kərkəsə də çatmaq təxminən 1 saat vaxtımızı aldı. Ətrafa nəzər sala-sala getdiyimizə görə bəzən yolumuzu kənarlara doğru genişləndirirdik. Bu səbəbdən də Kərkəs dağına çatanda saat 2-yə işləyirdi. Taxtalıqdakı kimi Kərkəsdə də yemək və çay fasiləsi etdik.

Yürüşümüzü başa çatdırmaq üçün Kərkəsin ətəyi ilə Taxtalığa doğru olan enişlə düşmək istədik, lakin yolüstü yarğanlar buna imkan vermədi. Bu səbəbdən də Kərkəsə doğru qayıdıb daha rahat üsulla, bu dəfə Kərkəsdən Putaya doğru yox, Azanes adlanan qəsəbəyə doğru yolla eniş etdik. Yürüşümüzü başa çatdıranda saat 4-ə işləyirdi. Geri dönüşdə Azanes adlanan qəsəbənin dayanacağından 126 nömrəli marşrutla Sədərək ticarət mərkəzinə qayıtdıq. Beləliklə təlim məqsədli təşkil etdiyimiz ilk yürüşümüzü başa vurduq.   

Müəllif: Elnur Nəciyev