“2 MART” TARIXIMIZDƏ
Ana səhifə > Xəbərlər > “2 Mart” tariximizdə
1090    
01/03/2017

1903-cü ildə - Bakıda inqilabi çıxışlar geniş miqyas aldı. İri siyasi nümayiş keçirildi. Nümayiş zamanı polis və kazaklarla baş verən toqquşmada yaralananlar oldu. Elə həmin gün Balaxanıda, müxtəlif millətlərdən olan 2 min nəfərədək fəhlə etiraz nümayişinə çıxdı. Hökumət orqanları nümayişi dağıtmaq üçün kütləvi həbslərə əl atdı, iştirakçıların 60 nəfərdən çoxunu həbs etdi.

1917-ci ildə - II Nikolay Rusiya çar mütləqiyyəti tarixində son, lakin taxt-tacı tərk etmək haqqında ilk manifesti imzaladı. Martın 2-də ölkədə real hərbi-siyasi güc olan qurumun Petroqrad Fəhlə və Əsgər Deputatları Sovetinin bilavasitə dəstəyi ilə Müvəqqəti hökumət təşkil olundu. Hökumətin öz qarşısına qoyduğu əsas vəzifə ölkədə qayda-qanun yaratmaq və yeni Rusiyada konstitusiya quruluşunu qanuniləşdirəcək Müəssislər Məclisinə seçkilər keçirmək idi.

1946-cı ildə - Sovet İttifaqı, Böyük Britaniya və İran arasında bağlanmış 1942-ci il 29 yanvar tarixli ittifaq müqaviləsinə görə, sovet qoşunlarının İranda qalması müddəti başa çatdı. Elə həmin gün Məşhəd, Şahrud, Semnan kimi nisbətən sakit şəhərlərdən sovet qoşunlarının çıxarılmasına başlandı. Ancaq Cənubi Azərbaycandakı hadisələrlə əlaqədar bu iş bir qədər dayandırıldı. Çünki ABŞ və Böyük Britaniya dövlətləri BMT-nin 1946-cı ilin yanvarında Londonda keçirilən sessiyasında "İran məsələsi"ni Təhlükəsizlik Şurasının gündəliyinə çıxarsalar da SSRİ-nin təkidi ilə bu məsələ təxirə salınmışdı.

1954-cü ildə - Naşir, publisist, "Orucov qardaşları" nəşriyyatının yaradıcılarından olan Oruc Əli oğlu Orucov (1878 -1954) Bərdə rayonunda vəfat etmişdir.

1961-ci ildə - Tanınmış dövlət xadimi, Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin 1-ci Əkinçilik və Əmək Naziri Əkbərağa Şeyxülislamov (1891-1961) Parisdə vəfat etmiş və müsəlman qəbiristanlığında dəfn olunmuşdur. 

1988-ci ildə - Ermənistanda yaşayan Azərbaycan türklərinin yeni böyük bir dəstəsi təqibdən yaxa qurtarıb Zəngilan rayonuna gəldi. 

1992-ci ildə - Azərbaycan Birləşmiş Millətlər Təşkilatına üzv qəbul olunub. Keçmiş SSRİ respublikalarının təşkilata qəbulu hələ 1991-ci ilin dekabrında BMT Baş Assambleyasının 46-cı sessiyasında gündəmə gəlmişdi. Həmin vaxt Baltikyanı respublikalar (Litva, Latviya, Estoniya) BMT-yə qəbul edilmiş, qalan 9 müttəfiq respublika (Rusiya, Ukrayna və Belarus hələ SSRİ dövründən formal olaraq BMT-nin üzvü idi) barəsində qərar isə sonraya saxlanılmışdı. 1992-ci il martın 2-də Baş Assambleya keçmiş SSRİ-nin 8 respublikasını (Azərbaycan, Ermənistan, Qazaxıstan, Qırğızıstan, Özbəkistan, Türkmənistan, Tacikistan və Moldova) BMT-yə qəbul etdi. Gürcüstanda Qamsaxurdia iqtidarının devrilməsindən sonra legitim hakimiyyət bərqərar olmadığı üçün Baş Assambleya bu respublika barəsində qərarı bir qədər sonra, 1992-ci ilin iyulunda qəbul etdi.

1995-ci ildə - Azərbaycanla Burundi respublikası arasında diplomatik münasibətlərin təməli qoyulub. 

2005-ci ildə - Tanınmış jurnalist, "Monitor" jurnalının baş redaktoru Elmar Hüseynov Bakıda qətlə yetirilib. Hadisə geniş ictimai rezonans doğurdu. Prezident İlham Əliyev jurnalistin qətlini ölkədə ictimai-siyasi sabitliyə və söz azadlığına qarşı yönəlmiş addım, demokratik inkişafa vurulmuş zərbə kimi qiymətləndirdi.