“7 MART” TARIXIMIZDƏ
Ana səhifə > Xəbərlər > “7 Mart” tariximizdə
1319    
07/03/2017

1908-ci ildə - Azərbaycanın xalq rəssamı, əməkdar incəsənət xadimi Salam Əbdülqasım oğlu Salamzadə (1908-1997) Bakıda anadan olub. 

1911-ci ildə - Sovet dövlət xadimi Nikolay Baybakov (1911-2008) Bakıda anadan olmuşdur. Sabunçu kəndində neftçi ailəsində doğulan Baybakov 40-50-ci illərdə SSRİ-nin neft sənayesi naziri olub, uzun müddət (1965-1985) SSRİ Nazirlər Soveti sədrinin müavini işləyib.

1917-ci ildə - 52 min fəhlə və qulluqçu tərəfindən seçilmiş 52 deputatdan ibarət (bunların 9 nəfəri bolşevik, qalanları isə menşevik və eser idi) Bakı rayonu Fəhlə Deputatları Soveti qəti şəkildə formalaşdı. 

1918-ci ildə - Zaqafqaziya Seyminin fəaliyyəti dövründə Qafqaz demokratiyası populist bolşevik şüarlarına qarşı təcili olaraq öz şüarlarını irəli sürməyə, o zamanın inqilabi coşqunluq tələblərinə uyğun aqrar tezislərini-ümumi şəkildə "torpaq layihəsi" deyilən bir sənədi hazırlamağa başladı və 1918-ci il martın 7-də Zaqafqaziya Seymi tərəfindən təsdiq edildi. Bu qanunun qeyri-mükəmməlliyi Cənubi Qafqaz dövlətləri müstəqilliklərini elan etdikdən sonra aşkar olundu. Azərbaycan hökuməti də bu qanunla kütlə arasına çıxmağın mümkün olmadığını etiraf edərək və dövlətin həyati maraqlarına cavab verə biləcək yeni sənəd hazırlamağı lazım bildi.

1918-ci ildə - Bolşevik Rusiyasının xarici işlər naziri Çiçerin Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətindən general Denikinlə müharibəyə qoşulmağı tələb edən üçüncü notanı Bakıya göndərib. Bundan öncəki iki notaya cavab olaraq (yanvar-fevral) Cümhuriyyət hökuməti bəyan etmişdi ki, belə bir tərəfdaşlıq üçün əvvəlcə bolşevik Rusiyası Azərbaycanın müstəqilliyini tanımalıdır. F.X.Xoyski qeyd edirdi ki, mehriban qonşuluq münasibətlərinin yaradılması yalnız hər iki tərəfin suverenliyi əsasında həyata keçirilə bilər və məhz bu cəhətdən Azərbaycan hələ sovet Rusiyası tərəfindən heç bir həmrəylik görməmişdir.  

1921-ci ildə - Azərbaycan İnqilab Komitəsi plenumunda N.N.Nərimanov məhz o vaxt Qarabağ məsələsini Azərbaycan İnqilab Komitəsində aşağıdakı qaydada həll etməyi təklif etdi: "Azərbaycan İnqilab Komitəsi bu cəbhəni ləğv etməyi zəruri sayır və Hərbi Komissarlığa əmr verilir ki, bu istiqamətdə tədbirlər görsün". 

1922-ci il martın 7-8-də - Azərbaycan Kommunist (bolşevik) Partiyasının Mərkəzi Komitəsinin plenumu İttifaq hökumətinin tərkibi  haqqında məsələni müzakirə edərək, onun N.N.Nərimanov, M.F.Myasnikov və Gürcüstan SSR-in bir nümayəndəsindən ibarət Rəyasət Heyətinin təsdiq olunması barədə təklifi dəstəklədi. 

1926-cı ildə - Azərbaycan Yeni Türk Əlifbası Komitəsi yeni əlifbanı qəbul etmiş respublika və vilayətlərin nümayəndələri ilə birlikdə müşavirə keçirdi.
Müşavirədə İttifaq miqyasında bu işi tənzimləmək üçün vahid mərkəzin yaradılması məsləhət olundu.

1926-cı ildə - Azərbaycan aşıq şeirinin ən böyük nümayəndələrindən biri Aşıq Ələsgər - Ələsgər Alməmməd oğlu (1821-1926) doğulduğu Göyçə mahalının Ağkilsə kəndində vəfat etmiş və burada da dəfn edilmişdir. Lakin Dağlıq Qarabağ münaqişəsi ilə əlaqədar olaraq 90-cı illərin əvvəllərində Azərbaycanın böyük aşıq-şairinin qəbri ermənilər tərəfindən vəhşicəsinə yerlə yeksan edilmişdir.

1926-cı ildə - AMEA-nın müxbir üzvü, şərqşünas, filologiya elmləri doktoru, professor Böyükağa Murtuza oğlu Hüseynov (1926-1983) Bakıda anadan olmuşdur.

1929-cu ildə - Dilçi alim, türkoloq, professor Türkan Əşrəf qızı Əfəndiyeva Bakı şəhərində anadan olmuşdur. 

1938-ci ildə - Ümumittifaq Kommunist (bolşevik) Partiyası və SSRİ Xalq Komissarları Sovetinin qəbul etdiyi qərarla və SSRİ XMK həmin il aprelin 16-da verdiyi əmrlə Qızıl orduda hərbi hissələrin komplektləşdirilməsi üçün vahid sistem yaradıldı. Bu, respublikalarda milli hərbi hissələrin ləğv olunması demək idi. Lakin sonralar bu səhv hesab edildi və müharibənin gedişində milli hərbi hissələr yaradıldı.

1940-cı ildə - Bakıda Azərbaycan rəssamlarının təsviri sənətin gələcək inkişaf yollarını müəyyənləşdirən birinci qurultayı açıldı.  

1945-ci ildə - Tanınmış aktrisa, Azərbaycan Respublikasının əməkdar artisti və xalq artisti Xuraman Hacıyeva (1945-2005) anadan olub. 

1966-cı ildə - Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı, Xocalı soyqırımı şəhidi Hikmət Baba oğlu Nəzərli (1966-1992) Bakı şəhərində anadan olub. 

1990-cı ildə - SSRİ Ali Soveti "Azərbaycan SSR və Ermənistan SSR-də vəziyyət və regionda şəraitin normallaşdırılması tədbirləri haqqında" qərar qəbul edib.

1991-ci ildə - Azərbaycanın Ali Soveti SSRİ-nin saxlanılıb-saxlanılmaması barədə referendumda (17 mart 1991) iştirak məsələsini müzakirə edib. Parlamentin kommunist çoxluğu (səsvermədə iştirak edən 303 deputatdan 254-ü) referendumun lehinə səs verib. Bu qərarın əleyhinə 43 deputat (onların arasında Naxçıvan Ali Məclisinin sədri Heydər Əliyev də vardı) səs vermiş, 6 nəfər bitərəf qalmışdı. Saxtalaşdırılmış referendumdan sonra Mütəllibov iqtidarı Azərbaycan xalqının 90 faizinin SSRİ-nin saxlanılmasına tərəfdar olduğu barədə Moskvaya hesabat verdi. 

1996-cı ildə - Müasir nəsrimizdə müharibə mövzusunun görkəmli nümayəndəsi Süleyman Vəli oğlu Vəliyev (1916-1996) Bakı şəhərində 80 yaşında vəfat etmişdir. Məzarı İkinci Fəxri Xiyabandadır.

1998-ci ildə -  Milli mətbuatımızın görkəmli nümayəndələrindən biri, ictimai xadim, əməkdar mədəniyyət işçisi, əməkdar jurnalist Nəsir Əsədulla oğlu İmanquliyev (1911-1998) Bakı şəhərində vəfat etmişdir.