1010    

24/03/2017

1872-ci ildə - Görkəmli nasir, şair, dramaturq, jurnalist, publisist və tərcüməçi Məmməd Səid Ordubadi (1872-1950) Ordubad şəhərində anadan olub. "Dumanlı Təbriz", "Qılınc və qələm", "Döyüşən şəhər", "Gizli Bakı" romanları ilə Azərbaycan ədəbiyyatında tarixi roman janrının banisi sayılır.

1889-cu ildə - Azərbaycan Milli Ordusunun kapitanı, Azərbaycan Cümhuriyyətinin hərbçisi olduğuna görə repressiyaya məruz qalmış Bahadır bəy İbrahim ağa oğlu Vəkilov (1889-1920) Qazaxda zadəgan ailəsində anadan olub.

1906-cı ildə - Bakının küçələri ilk dəfə olaraq elektriklə işıqlandırılıb.     

1918-ci ildə - Azərbaycanda türk-müsəlman əhaliyə qarşı soyqırımların daha sistemli və ardıcıl olaraq aparılması üçün bəhanə şəxsi heyəti müsəlmanlardan ibarət olan ”Evelina” gəmisinin Bakıda bolşevik qüvvələri tərəfindən tərksilah edilməsi oldu. Belə ki, 1918-ci il martın 17-də silahla davranışdan həlak olmuş Məhəmməd Tağıyevin (Azərbaycan milyonçusu H.Z.Tağıyevin oğlu) cənazəsini Lənkərandan Bakıya gətirən müsəlman diviziyasının 48 nəfərdən ibarət kiçik bir dəstəsi bolşevikləri, erməniləri təşvişə salmışdı. Mərhumu dəfn edən müsəlman dəstəsi “Evelina” gəmisi ilə Lənkərana geri qayıtmalı idi. Əlverişli məqamın yetişdiyini görən ermənilər gizli şəkildə Rus Milli-Şurası, Xəzər motrosları, eser və menşevik partiyaları arasında guya “Evelina” ilə gedən zabitlərin Lənkəranda olan müsəlman hərbi dəstələri ilə birlikdə Muğandakı rus-molokan kəndlərini məhv etmək tapşırığı almaları barədə şayiə yaydılar. Bakıda olan bütün qeyri-müsəlman siyasi və hərbi qüvvələr “Evelina”gəmisinin tərksilah edilməsi fikrini dəstəklədilər. Gəminin körpüdən aralanmasına az qalmış silahlı bolşeviklər müsəlman dəstəsinin tərksilah olunmasını tələb etdi. Müsəlman dəstəsinin rədd cavabına tüfənglərdən və pulemyotlardan atılan atəşlə cavab verildi. Gəmidəki silahlar bolşeviklər tərəfindən müsadirə olundu. 

1958-ci ildə - "20 Yanvar şəhidi" fəxri adına layiq görülmüş milis leytenantı Valeri Zakiroviç Boqdanov (1958-1990) Gəncə şəhərində anadan olub.

1988-ci ildə - Sov.İKP MK və SSRİ Nazirlər Soveti "1988-1995-ci illərdə Azərbaycan SSR Dağlıq Qarabağ Muxtar Vilayətinin sosial-iqtisadi inkişafını sürətləndirmək tədbirləri haqqında" qərar qəbul edib. Qərara əsasən, Dağlıq Qarabağın sosial-iqtisadi məsələləri Azərbaycanın səlahiyyətindən alınaraq ittifaq hökumətinə verilib. O vaxtkı respublika rəhbərliyi isə buna nəinki etiraz etməmiş, əksinə, qərarı təqdirlə qarşılamışdı.

1990-cı ildə - Erməni silahlı dəstələri Qazax rayonunun həmsərhəd kəndlərinə hücum ediblər. Basqın nəticəsində rayonun Yuxarı Əskipara, Aşağı Əskipara, Məzəm, Daş Salahlı və s. kəndlərində onlarla dinc sakin öldürülüb və yaralanıb.

1992-ci ildə - ATƏM (1995-ci ildən ATƏT) Şurasının Helsinkidə keçirilən toplantısında Qarabağ münaqişəsinin nizamlanması üzrə Minskdə konfrans keçirmək barədə qərar qəbul edilib. Minsk konfransı ilə bağlı Azərbaycan, Ermənistan, evsahibi ölkə Belarus, habelə Çexoslovakiya (1993-dən Çexiya və Slovakiya), Fransa, Almaniya, İtaliya, Rusiya, İsveç, Türkiyə və ABŞ-ın (cəmisi 12 ölkə) iştirakı ilə işçi format - Minsk qrupu yarandı. Sonrakı müddətdə Minsk konfransı çağırılmasa da, Minsk qrupu Qarabağ münaqişəsində vasitəçilik təsisatı kimi formalaşdı. 1997-ci ildən qrupda ABŞ, Rusiya və Fransanın iştirakı ilə üçlü həmsədrlik institutu fəaliyyət göstərir. 

1994-cü ildə - Qarabağ müharibəsi iştirakçısı Şərif Tahir oğlu Məmmədov (1970-1994) Füzuli rayonu ərazisində gedən ağır döyüşlərdə şəhid olub. 

2008-ci ildə - Azərbaycan Respublikasının Xalq artisti, Azərbaycan Respublikası Prezidentinin fərdi təqaüdçüsü, “Şöhrət ordeni” ilə təltif edilmiş vokalist, xanəndə Tükəzban Məhərrəm qızı İsmayılova (1923-2008) Bakıda vəfat etmişdir.