“14 YANVAR” TARIXIMIZDƏ
Ana səhifə > Xəbərlər > “14 Yanvar” tariximizdə
1122    
13/01/2017

1910-cü ildə - Tanınmış Azərbaycanlı alim, fizioloq, tibb elmləri doktoru, akademik, əməkdar elm xadimi Abdulla İsmayıl oğlu Qarayev (1910-1968) Bakı şəhərində anadan olub. 

1911-ci ildə - Tanınmış riyaziyyatçı alim, "funksional analiz məktəbi"nin banisi Xəlilov Zahid İsmayıl oğlu (1911-1974) Bakıda anadan olub. Z.Xəlilov ilk azərbaycanlı fizika-riyaziyyat elmləri doktoru idi. 

1918-ci ildə - Türkiyə komandanlığı Zaqafqaziya Komissarlığına tərəflər arasında sülh müqaviləsi bağlamaq haqqında danışıqlara başlamaq təklifi ilə müraciət etdi. 

1920-cil ildə - Fətəli xan Xoyski Rusiyanın daxili işinə Azərbaycanın qarışmayacağı ilə bağlı Q. Çiçerinə cavab notası göndərdi. 

1920-ci ildə - Yanvarın 14-də bütün Azərbaycan ərazisində bayram şənlikləri keçiriləcəyi elan edilmişdi, respublikanın paytaxtında mitinqlər və nümayişlərin, həmçinin Azərbaycan Ordusunun hərbi keçidinin və Azərbaycan parlamentinin təntənəli iclasının keçiril-məsi haqqında qərar qəbul edildi. Azərbaycanda yanvarın 14-ü istirahət günü elan olundu; həmin gün respublikanın baş naziri N.Yusifbəylinin Azərbaycan vətəndaşlarına müraciəti dərc olundu. Müraciətdə deyilirdi: "...Azərbaycan istiqlaliyyəti haqqında böyük müttəfiqlər alisi tərəfındən müttəhidən rəy qəbul edilmişdir. Azərbaycanın bütün hüquqa malik olaraq Qərbin pişrov (qabaqcıl) millətləri ailəsinə daxil olması onun tarixində ən işıqlı bir gündür. Bu gündən etibarən ruhən və mənən tərəqqi edərək, millətin qüvveyi-mənəviyyəsi gündən-nəşvü-nüma (inkişaf) edəcəyinə şübhə yoxdur. Yenidən nə növ maneə və xətərlər baş versə də, hürr və müstəqil məmləkətin səadətini təmin etmək yolunda bütün vətəndaşların yekvücud olaraq müavinət (kömək) və müzahirətdə (kömək) bulunacaqlarına hökumət iman ediyor. Yaşasın müstəqil Azərbaycan xalqı!

1944-cü ildə - İkinci Dünya müharibəsinin gedişində sovet qoşunlarının bütün cəbhə boyu hücumu başlandı. Yanvarın 14-dən iki həftə davam edən döyüşlərdə Leninqrad və Volxov cəbhəsinin, habelə Baltik donanmasının qoşunları Leninqrad ətrafında almanlara ağır zərbə endirərək, onu 70-100 km geriyə oturtdu, Leninqradın blokadasına başa çatdı. 

1945-ci ildə - Hələ yanvarın 12-də sovet ordusunun Visla-Oder əməliyyatı başlamışdı. Bu əməliyyatın aparılmasında məqsəd alman-faşist qruplaşmalarını dağıtmaq, Polşanın azad edilməsini başa çatdırmaq, Berlinə həlledici zərbə endirilməsi üçün münasib şərait yaradılmasını təmin etmək idi. Bu əməliyyatda 416-cı Taqanroq və 223-cü Belqrad diviziyaları fəal iştirak etdilər. Visla sahillərində gedən döyüşlərdə leytenant Bəhyəddin Mirzəyev şöhrət qazandı. Yanvarın 14-dən 15-ə keçən gecə onun rotası Vislanı keçib sağ sahildə möhkəmləndi. Cəsur döyüşçülər tutduqları mövqeyi əldən vermədilər. Əməliyyat B.Mirzəyevin göstərdiyi şəxsi qəhrəmanlıq və döyüş ustalığı sayəsində qələbə ilə başa çatdı. 1945-ci ilin yanvarında düşmənin Visladakı müdafiə istehkamlarının keçilməsində 416-cı diviziyanın batalyonu yüksək döyüş məharəti nümayiş etdirmişdi. Batalyon düşməni birinci və ikinci müdafiə xətlərindən çıxararaq, diviziyanın hərəkətinə imkan yaratdı. Varşavanın cənubunda düşmən müdafiəsinin yarılması və Visla-Oder arasındakı döyüşlərdə yüksək hərbi nailiyyətlərinə görə 416-cı diviziyanın 1368-ci alayı Qırmızı Bayraq, 1054-cü artilleriya alayı III dərəcəli Suvorov, 444-cü topçu divizionu III dərəcəli Boqdan Xmelnitski, 348-ci sanitar batalyonu Qırmızı Ulduz ordenləri ilə təltif olunmuşdu. 

1952-ci ildə - Azərbaycan şairi Əbdülhəsən Almaszadə (Almas İldırım) Türkiyənin Elaziğ bölgəsində xəstəlikdən vəfat edir (1907-1952). 

1990-cı ildə - Ermənilərin torpaq iddiaları ilə bağlı təhdidlərinə hökümətin biganə münasibətilə əlaqədar Bakıda kütləvi etiraz aksiyaları başladı.  

1992-ci ildə - Azərbaycanla Türkiyə arasında diplomatik əlaqələrin qurulmasına dair protokol imzalanıb. Bu, Azərbaycanın xarici ölkə ilə imzaladığı ilk diplomatik sənəd idi. 

1992-ci ildə - "Azərbaycan Respublikasının dövlət sərhədi haqqında" qanun qüvvəyə minib.