“16 YANVAR” TARIXIMIZDƏ
Ana səhifə > Xəbərlər > “16 Yanvar” tariximizdə
1078    
16/01/2017

1453-cü ildə - Həsən Sahibqıran Diyarbəkirə daxil olub və türkman tayfalarını öz rəhbərliyi altında birləşdirdi. Bir qədər sonra Ağqoyunlu dövləti tarix səhnəsinə çıxdı. Həsən Sahibqıran rəhbərliyi altında (1468-1478) Ağqoyunlu dövləti Yaxın və Orta Şərqdə qüdrətli hərbi-siyasi amilə çevrildi. 

1732-ci ildə - Səfəvi dövləti ilə Osmanlı imperiyası arasında Qafqaza nəzarət uğrunda növbəti müharibənin yekunu olaraq Kirmanşah sülh müqaviləsi bağlanıb. Müqavilənin şərtlərinə əsasən, Azərbaycanın İrəvan, Naxçıvan, Gəncə, Şamaxı və Şirvan bölgələri Osmanlı imperiyasının, Kirmanşah, Ərdəbil və Təbriz bölgələri isə Səfəvi dövlətinin nəzarətinə keçdi. 

1879-cu ildə - Tiflisdə Azərbaycan dilində həftəlik "Ziya" qəzeti çıxmağa başladı. Qəzet litoqrafiya üsulu ilə çap olunurdu, həcmi 4-8 səhifə idi. Qəzet 1880-ci ilin dekabrının 6-na qədər çıxmış, onun 76 nömrəsi buraxılmışdı. Qəzetin redaktoru və naşiri Hacı Seyid Ünsizadə Əfəndi idi. Ona bu işdə qardaşı Cəlal Ünsizadə də kömək edirdi. Ünsizadə ali islam ruhaniləri dairəsinə məxsus idi. Nəşr etdiyi "Ziya" qəzetində dini mövzuda xeyli məqalə dərc edirdi. Lakin qəzetin səhifələrində hər şeydən öncə təhsil sistemində islahat məsələsi barədə gənc ziyalıların məqalələri də nəşr olunurdu, o cümlədən də müxtəlif dini traktatların, müasir və klassik ədəbi əsərlərin müzakirəsinə həsr edilmiş məqalələrə də yer verilirdi.

1920-ci ildə - Azərbaycan Cümhuriyyətinin Dövlət Müdafiə Komitəsi öz iclasında Zəngəzurda hərbi şəraitin yenidən mürəkkəbləşməsini müzakirə etdi. Burada bildirilirdi ki, 1919-cu il noyabrın 23-də Tiflisdə imzalanan razılaşmadan sonra Azərbaycan öz qoşun hissələrini Zəngəzurdan geri çəksə də, Ermənistan tərəfi nizami qoşun hissələrini nəinki geri çağırmadı, əksinə onları möhkəmləndirdi. Nəticədə Zəngəzurun daha 40-dək kəndi talan edilib sakinləri qətlə yetirildi. 

1936-cı ildə - ÜİK(b)P MK və SSRİ Xalq Komissarları Sovetinin "savadsız və azsavadlıların təhsili işi haqqında" qərarı 16 yaşı 50-dək olan əməkçilərin savadsızlığını iki ildə tamamilə ləğv etmək vəzifəsini qarşıya qoydu. Bu direktiv əsasında AK(b)P MK və Azərbaycan SSR Xalq Komissarları Soveti 1936-cı ilin fevralında "Azərbaycan SSR-də savadsız və azsavadlıların təhsili işi haqqında" qərar qəbul etdi. Qərarda 1936-cı ildə respublikanın yaşlı əhalisi içərisində 216 min savadsız və 94 min azsavadlının təhsilə cəlb edilməsi vəzifəsi müəyyənləşdirildi. Yaşlıların təlimini təkmilləşdirmək məqsədilə ikiaylıq savad məktəbləri əvəzinə onaylıq təhsil kursunu əhatə edən savad məktəblərinin yaradılmasına başlandı. Bu məktəblər müdavimlərə müəyyən istehsalat vərdişləri də verməli idi. Bu məktəblərin bazasında xüsusi və ixtisas fənləri daxil olmaqla ibtidai məktəbin tam kursu həcmində, təlim keçilən məktəblər yaradıldı. Bu məktəblərdə hər il minlərlə fəhlə təhsil alırdı. Müəssisələrdə istehsalın xüsusiyyətini nəzərə almaqla növbə məktəbləri təşkil edilirdi.

1967-ci ildə - Görkəmli rus arxeoloq akademik İvan İvanoviç Meşşaninov (1883-1967) vəfat edib. Rus arxeoloq Xocalıda, Qızılvəngdə, sonralar Örənqalada, Mil düzündə, Daşkəsəndə Azərbaycan arxeoloqları ilə birlikdə qazıntı işlərində bilavasitə iştirak etmişdir. 

1969-cu ildə - Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı, Qarabağ müharibəsi şəhidi Rövşən Əbdülhüseyn oğlu Abdullayev (1969-1993) Lerik rayonunda doğulub. 

1993-cü ildə - Tofiq Əsədxan oğlu Qocamanov (1971-1993) Ağdərə rayonu uğrunda gedən döyüşlərdə şəhid olmuşdur. 

1994-cü ildə - Həmidağa Bilal oğlu Səmədov (1952-1994)  Ağdam rayonu uğrunda gedən döyüşlərdə şəhid olmuşdur. 

2014-cü ildə - Tarix elmləri doktoru, professor Süleyman Sərdar oğlu Əliyarlı (1930-2014) vəfat edib.