"25 AVQUST" TARIXIMIZDƏ
Ana səhifə > Xəbərlər > "25 Avqust" tariximizdə
993    
24/08/2017

1865-ci ildə - "Simens qardaşları və Kº" şirkəti Gədəbəy rayonunun mis sərvətlərini layiqincə qiymətləndirərək, bu işin onlara necə böyük qazanclar gətirəcəyini başa düşərək, iri misəritmə zavodunun tikintisini başa çatdırdılar. Simens qardaşları zavodun tikintisinə 1,5 mln manatdan çox pul xərclədilər. Zavod müasir texnika ilə təchiz olunmuşdu. Bu zavodda misəritmə üçün 9 şaxta sobası, 6 bişirmə sobası, 9 digər soba, 7 dəmirçi körüyü, bir çuqunəritmə sobası, kərpicbişirmə sobası var idi. Bunlardan başqa, zavodda əridilən filizlərdən mis kuporosunun təmizlənib ayrılması üçün hovuzlar sistemi qurulmuş və iki lokomotivi olan 6 verstlik dəmiryolu çəkilmişdi. Zavod həmçinin ventilyasiya sisteminə malik idi, burada dülgər və çilingər sexləri yaradılmışdı. 

1915-ci ildə - Memarlar İttifaqının üzvü, respublikanın əməkdar memarı, Azərbaycan Respublikası Prezidentinin fərdi təqaüdçüsü Tahir Abdulla oğlu Abdullayev (1915-2004) Naxçıvan şəhərində anadan olmuşdur.

1921-ci ildə - Azərbaycan Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsi yanında bu tarixdən polyak bölməsi ilə yanaşı alman, yunan bölmələri də fəaliyyət göstərirdi. 

1935-ci ildə - Şair, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin birinci katibi, Azərbaycanın xalq şairi, Azərbaycan SSR Əməkdar İncəsənət Xadimi, Azərbaycan Respublikasının Dövlət mükafatı laureatı Fikrət Göyüş oğlu Qocayev Ağdaş rayonunun Kotanarx kəndində anadan olmuşdur.

1941-ci ildə - Dövlət Müdafiə Komitəsinin qərarı ilə sovet qoşunları 1921-ci il 26 fevral tarixli Sovet-İran müqaviləsinin altıncı maddəsinə əsasən, gecə saat 2-də İran sərhədini keçərək, Ərdəbil və Təbriz istiqamətində irəlilədilər. Hərbi əməliyyatlarda Naxçıvandan Xəzərin cənubuna doğru bütün istiqamətlərdən SSRİ sərhəd qoşunları, 44-cü (tərkibində 77-ci Azərbaycan və 20-ci diviziyalar) və 47-ci ordular, Xəzər donanması, Zaqafqaziyadakı 8-ci aviakorpus, Yevlaxdakı 132-ci aviadiviziya iştirak edirdilər. Sovet qoşunları ilə bir vaxtda İranın cənub və qərbindən ingilis qoşunları da ölkəyə daxil oldu.

1945-ci ildə - Aktrisa, Azərbaycan SSR-ın əməkdar artisti, Azərbaycan SSR Dövlət mükafatı laureatı Vəfa Nüsrət qızı Fətullayeva (1945 - 1987) Bakıda anadan olub.

1950-ci ildə - martın 14-də və avqustun 25-də Azərbaycan və Ermənistan respublikalarının Nazirlər Sovetləri həmin ilin yazında və payızında müvafiq olaraq Azərbaycana 3419 təsərrüfatın və 14361 nəfər adamın köçürülməsi barədə qərar qəbul etmişdilər. Lakin köçürülmə, daha doğrusu, mütəşəkkil deportasiya planı erməni millətçilərin istədikləri sürətlə həyata keçirilmirdi. Bu, qeyri-insani tədbirin planlaşdırılmış şəkildə həyata keçirilməsinə bir sıra obyektiv və subyektiv səbəblər mane olurdu. Deportasiya olunanların sosial və məişət problemləri lazımınca həll edilmirdi (respublikanın qısa müddətdə bu yerlərdə kifayət qədər mənzil tikmək imkanı yox idi). Yerlərdə buna süni maneələr də yaradılırdı. Bunun nəticəsi olaraq, 1950-ci ildə Azərbaycandan Ermənistana - öz keçmiş yaşayış yerlərinə qayıtma prosesi başlanmışdı. Köçkünlər içərisindən çıxılmaz vəziyyətə düşənlərin bəziləri əlacsız qalaraq Mərkəzi hökumətə şikayət və etiraz məktubları göndərirdilər. Lakin bu şikayət və etirazlar heç bir nəticə vermirdi. 1950-ci ildə Ermənistandan Azərbaycana 2907 təsərrüfat və ya 12332 adam köçürülmüşdü. Bu, əvvəlki illərlə müqayisədə ən yüksək göstərici idi.  

1991-ci ildə - Avqustun 25-27-də Bakının Azadlıq meydanında bir milyona yaxın adamın iştirak etdiyi ümumşəhər mitinqləri keçirildi.

1992-ci ildə - Azərbaycanla Mərakeş dövləti (ölkəmizin müstəqilliyini 1991-ci il dekabrın 30-da tanıyıb) arasında diplomatik münasibətlər qurulub.

1993-cü ildə - ATƏT-in fəaliyyətdə olan sədri, İsveçin xarici işlər naziri Marqareta af Uqqlas erməni silahlı qüvvələrinin Azərbaycan ərazisində işğalçılıq əməliyyatlarının genişlənməsi ilə bağlı bəyanat verib. ATƏT sədri prezident Levon Ter-Petrosyana müraciət edərək erməni qüvvələrini Qubadlı və Zəngilan rayonlarının işğalından çəkinməyə çağırıb. Lakin Ermənistan rəhbərliyi bu çağırışı rədd etdi və avqustun sonunda Qubadlı rayonu işğal olundu.

2001-ci ildə - Türkiyə Silahlı Qüvvələri Baş Qərargahının rəisi, ordu generalı Hüseyn Qıvrıkoğlunun Azərbaycana səfəri gedişində iki ölkə arasında hərbi əməkdaşlıq məsələləri geniş müzakirə olunub. Türkiyə Silahlı Qüvvələrinin ali pilotaj eskadrilyası olan "Türk ulduzları" Bakı səmasında nümunəvi üçüşlar keçirib.  

2002-ci ildə - Tənqidçi, ədəbiyyatşünas, Azərbaycan Dövlət mükafatı laureatı və Azərbaycanın Əməkdar elm xadimi fəxri adlarına layiq  görülmüş, 1985-ci ildə professor, 1990-cı ildə Azərbaycan Milli Yaradıcılıq Akademiyasının həqiqi üzvü, 2002-ci ildə Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının müxbir üzvü seçilmiş Yaşar Vahid  oğlu  Qarayev (1936-2002) vəfat etmiş, Fəxri Xiyabanda dəfn edilmişdir.