"26 AVQUST" TARIXIMIZDƏ
Ana səhifə > Xəbərlər > "26 Avqust" tariximizdə
914    
25/08/2017

837-ci ildə - Ət-Təbərinin məlumatına görə, (dövrün məşhur şairi Əbu Təmmama görə avqustun 31-də) xürrəmilərin istinadgahı ələ keçirildi. Bəzz qalası yaxınlığında Babək Xürrəminin qoşunları ilə Xilafət ordusu arasında sonuncu döyüş olub. Xürrəmilər məğlub olublar. Xilafət qoşunları Bəzzi ələ keçirərək yandırıb. Babək qalanı tərk etsə də, alban hakimi Şəki hakimi Səhl ibn Sumbatın xəyanəti nəticəsində ərəblər tərəfindən əsir götürülərək Xilafətin paytaxtı Samirə şəhərinə aparılıb və 838-ci ilin martında edam edilib.

1071-ci ildə - Sultan Alp Arslanın başçılıq etdiyi Səlcuq ordusu ilə Bizans imperatoru Romen Diogenin qoşunları arasında Malazgird döyüşü baş verib. Alp Arslanın süvari ordusu Bizans qoşunu üzərində qələbə çalıb. Bu qələbədən sonra oğuz türklərinin Səlcuq dövləti Qafqaz-Yaxın Şərq regionunun hegemon gücünə çevrilib.

1788/1789-cu ildə - Qacar hökmdarı Fətəli şah Qacarın oğlu, Qacar taxtının vəliəhdi - Nаibəssəltənə, Azərbaycan hakimi Abbas Mirzə Qacar (1788/1789-1833) Lаricаn mаhаlının Nəvа qəsəbəsində аnаdаn оlmuşdu. 

1920-ci ildə - Azərbaycan İnqilab Komitəsi taxıl ticarəti inhisarı haqqında dekret qəbul etmiş, bir sıra qəzalarda taxılın və başqa kənd təsərrüfatı məhsullarının dövlət tədarükü tətbiq olunmuşdu.

1921-ci ildə - Azərbaycan SSR Xalq Komissarları Sovetinin dekreti ilə müsəlman Şərqində ilk Musiqi Akademiyası təsis olundu.  

1925-ci ildə - Tarix üzrə elmlər doktoru, şərqşünas, professor, Bakı Dövlət Universitetinin "Azərbaycanın qədim və orta əsrlər tarixi (təbiət elmləri üzrə)" kafedrasının müdiri olmuş (2001-2004-cü illər), "21 Azər" medalı ilə təltif olunmuş 1945-1946-cı illərdə Cənubi Azərbaycan milli-azadlıq hərəkatının iştirakçısı Seyidağa Onullahi (1925-2004) Cənubi Azərbaycanın Astara şəhərində anadan olmuşdur. 

1938-ci ildə - Hərbi xadim, general Cəmşid Cəfərqulu oğlu Naxçıvanski (1895-1938) Stalin repressiyasının qurbanı olub. I Dünya müharibəsində Rusiya ordusunda qulluq edib. 1918-ci ildə Azərbaycana qayıdıb, Bakının azad olunmasında iştirak edib. Sovetləşmədən sonra diviziya komandiri olub, Moskvada Frunze adına Hərbi Akademiyanı bitirib və orada dərs deyib.

1941-ci ildə - Sovet ordu hissələri Təbriz və Ərdəbilə daxil oldular. 

1942-ci ildə - Qafqaz uğörunda döyüşlərdə Krasnodar yaxınlığında pulemyotçu Xanqulu Sadıqov bir döyüşçü ilə avqustun 26-dan 29-dək mühüm yolayırıcını müvəffəqiyyətlə müdafiə etdi və sərrast atəşlə 300 faşisti öldürdü. X.Sadıqov igidliyinə görə Lenin ordeni ilə təltif edildi.

1949-cu ildə - Qafqaz Müsəlmanları İdarəsinin rəhbəri, Hacı Allahşükür Hümmət oğlu Paşazadə Lənkəranın Cil kəndində anadan olub. Buxara və Daşkənddə dini təhsil alıb. 1980-ci ildə Qafqaz Müsəlmanları İdarəsinin sədri seçilib, Şeyx-ül-islam dərəcəsinə yüksəlib. 1992-ci ildə Qafqaz xalqlarının Ali Dini Şurasının sədri seçilib.

1964-cü ildə - Azərbaycan Respublikasının Birinci vitse-prezidenti, Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin həyat yoldaşı, Heydər Əliyev Fondunun və Azərbaycan Mədəniyyət Fondunun prezidenti, UNESCO və ISESCO-nun xoşməramlı səfiri Mehriban Arif qızı Əliyeva anadan olub. 2004-cü ildən UNESCO-nun, 2006-cı ildən İslam Konfransı Təşkilatının elm, təhsil və mədəniyyət üzrə qurumu olan İSESCO-nun Xoşməramlı səfiridir. 2005-ci ildə Milli Məclisin deputatı seçilib. Azərbaycan Gimnastika Federasiyasına, Azərbaycan Mədəniyyətinin Dostları Fonduna rəhbərlik edir.  

1983-cü ildə - Azərbaycan kinorejissoru, televiziya rejissoru, aktyor, Azərbaycanın əməkdar incəsənət xadimi, Azərbaycan kinosunda "müəllif" kinosunun nümayəndələrindən olan Arif Hacı oğlu Babayev (2928-1983) vəfat etmişdir.  

1991-ci ildə - Üç gün davam edən, 60 mindən çox adamın iştirak etdiyi izdihamlı mitinq və nümayişlər nəticəsində xalq Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin fövqəladə sessiyasının açılmasına nail oldu. Sessiya Naxçıvan MR-da kommunistlərin hakimiyyətini ləğv etdi. Muxtar Respublika ərazisində AKP və komsomolun fəaliyyəti dayandırıldı, onların bütün strukturları ləğv olundu.

2003-cü ildə - 1989-cu ildə Azərbaycan EA-nın müxbir üzvü, 2001-ci ildə isə həqiqi üzvü seçilmiş görkəmli alim, akademik Ələşrəf Məmmədov (1931-2003) vəfat etmişdir. 1971-ci ildən həyatının sonunadək - fasiləsiz olaraq 30 ildən artıq bir müddət ərzində AMEA-nın Coğrafiya İnstitutunda Paleocoğrafiya şöbəsinin müdiri vəzifəsində çalışmışdır.

2003-cü ildə - Azərbaycan teatr və kino aktyoru, Azərbaycanın xalq artisti (1982), SSRİ (1981) və Azərbaycan (1986) Dövlət mükafatları laueratı Həsən Ağaməmməd oğlu Məmmədov (1938-2003) vəfat etmiş, II Fəxri Xiyabanda dəfn edilmişdir.