"2 SENTYABR" TARIXIMIZDƏ
Ana səhifə > Xəbərlər > "2 Sentyabr" tariximizdə
1043    
02/09/2017

1829-cu ildə - Rusiya ilə Osmanlı növbəti müharibənin (1828-1829) yekunlarına dair Ədirnə müqaviləsi imzalanıb. Sazişə əsasən, Osmanlı Ahalsıx padşahlığının (Ahıska türklərinin yaşadığı ərazi, indiki Gürcüstanın Samtsxe-Cavaxeti bölgəsi) bir hissəsini Rusiyaya güzəştə gedib və həmin əraziyə cənub-şərqi Anadoludan erməni əhalisinin köçürülməsinə razılıq verib. Köçürülən ermənilər sonradan Ahalsıx bölgəsi ilə yanaşı, Tiflis, İrəvan və Naxçıvan bölgələrində də yerləşdirildi. Bundan əlavə, Osmanlı Rusiyanın Qacarlarla apardığı müharibənin (1826-1828) yekunlarını - Naxçıvan və İrəvan xanlıqlarının Rusiyaya birləşdirilməsini rəsmən tanıyıb.

1930-cu ildə - Azərbaycan və Leninqrad rəssamlıq məktəbinin nümayəndələrindən olan Hüseyn Əli Gülbala oğlu Hüseynov (1930-1987) Bakının Buzovna kəndində anadan olub. Azərbaycanda ilk ana dilində rəssamlıq dərsliklərin müəlifi, Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetin Rəssamlıq və onun tədrisi kafedrasının yaradıcısı və müdiri olub. Azərbaycan SSR-in Ali Sovetinin Fəxri Fərmanı ilə təltif edilib. AzSSR-in Dövlət Mükafatına və Əməkdar Rəssamı adına layiq görülüb.

1934-cü ildə - Azərbaycan Respublikasının mətbu orqanları sırasına daha bir qəzetin - “Kommunist maarifi” qəzetinin adı yazıldı. 1946-cı il ilin aprelindən qəzet “Azərbaycan müəllimi” adı ilə nəşrini davam etdirib.  

1938-ci ildə - Geologiya-minerologiya elmləri doktoru, professor, Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının həqiqi üzvü (akademik) Vasif Məmməd Ağa oğlu Babazadə 1938-ci il sentyabr ayının 2-də Bakı şəhərində anadan olmuşdur. 1978-ci ildə təbii resurslardan səmərəli istifadə etmə sahəsində əsərlər silsiləsinə görə Dövlət mükafatı laureatı adına layiq görülmüşdür. 2000-ci ildə elm sahəsindəki göstəricilərinə görə “Əməkdar elm xadimi” və 2007-ci ildə Bakı Dövlət Universitetinin “İlin alimi” adına layiq görülmüşdür. Bakı Dövlət Universitetinin əməkdaşlarının “Şöhrət” ordeni ilə təltif edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 2009-cu il 30 oktyabr tarixli Sərəncamı ilə Azərbaycanda təhsilin və elmin inkişafındakı xidmətlərinə görə Babazadə Vasif Məmmədağa oğlu “Şöhrət ordeni” ilə təltif edilmişdir. 

1944-cü ildə - Sovet İttifaqı Qəhrəmanı Cəmil Məhəmməd oğlu Əhmədov (1924-1944) Polşa ərazisində həlak olmuş və Varşavada Sovet döyüşçülərinə aid qəbirstanlıqda dəfn edilmişdir. 

1945-ci ildə - Yaponiya təslim aktını imzalayaraq Potsdam Bəyannaməsinin şərtlərini danışıqsız yerinə yetirəcəyini bildirdi. Bununla da İkinci Dünya müharibəsi qurtardı.

1968-ci ildə - Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı Valeh Əlizaid oğlu Müslümov (1968-1992) Lerik rayonunda doğulmuşdur. 

1989-cu ildə - Sentyabrın 2-də Bakı ümumşəhər tətilində tələblərə cavab verilməsə, sentyabrın 4-dən birhəftəlik ümummilli tətil başlanacağı elan olundu. Həmin gün respublikanın əksər şəhərlərində mitinqlər təşkil edildi. İki gün sonra ümummilli tətil başlandı. Bakıda şəhərin normal həyat fəaliyyətini təmin edən müəssisə və texnoloji rejim işi dayandırmağa yol verməyən neftayırma qurğularından başqa bütün müəssisələr, habelə dəmiryolçular tətilə qoşuldu. Ayın 5-də Şimali Qafqaz dəmir yolunda hərəkət tam dayandı. Tətillər təsərrüfata böyük ziyan vurdu. 

1992-ci ildə - Çıldıran yüksəkliyindən uğurlu əməliyyatdan dönən kəşfiyyatçılar erməni silahlıları ilə döyüşə girirlər. Erməni faşistlərinin onları əsir götürmək niyyəti baş tutmur. Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı Tahir Tofiq oğlu Həsənov (1970-1992) son anda özünü qumbara ilə partladaraq özü ilə bərabər neçə-neçə erməni quldurunu məhv edir.

1994-cü ildə - ABŞ-ın BMT-dəki daimi nümayəndəsi səfir Madlen Olbrayt prezident Bill Klintonun şəxsi təmsilçisi sifətilə Bakıya gəlib. Xanım Olbraytın prezident Heydər Əliyevlə görüşündə Azərbaycanın xarici neft şirkətləri ilə imzalayacağı kontrakt ("Əsrin müqaviləsi"), Qarabağ nizamlanması müzakirə olunub.   

1997-ci ildə - Görkəmli memar, Şərq Ölkələri Beynəlxalq Memarlıq Akademiyasının akademiki (1993), Azərbaycan SSR-in əməkdar memarı (1975) Kamal Hüseynağa oğlu Məmmədbəyov (1924-1997) vəfat edib.