"3 SENTYABR" TARIXIMIZDƏ
Ana səhifə > Xəbərlər > "3 Sentyabr" tariximizdə
1011    
03/09/2017

1806-cı ildə - Bakı xanlığı Rusiya tərəfindən işğal edildi.

1826-cı ildə - Rusiya-Qacar müharibəsində Qacar qoşunları artıq ilk döyüşdə uğursuzluğa düçar olublar. Şəmkir ətrafında baş verən döyüşdə məğlubiyyətə uğrayan şahzadə Abbas Mirzənin qoşunları geri çəkilməyə məcbur olublar. Bunun ardınca rus qoşunları Gəncə yaxınlığında da İran qoşunlarını məğlub ediblər. Bu arada Gəncədə Rusiya işğalçılığına qarşı üsyan başlasa da, rus qoşunları onu yatırmağa müvəffəq olublar.

1838-ci ildə - Çar ordusu Nuxa qarnizonuna dəstəyi artırdı və üsyançıları şəhəri tərk etməyə məcbur etdi. Qoşun üsyançıları təqib edərək, onları bir neçə dəfə məğlubiyyət uğratdı. Məşədi Məhəmməd Qacarlar dövlətinə pənah apardı. Şəki əyalətindəki həyəcanlar başa çatdı.

1906-cı ildə - 1905-ci il iyunun 7-dən Bakı şəhərində nəşr edilən "Həyat" qəzetinin fəaliyyətinə xitam verildi. Bu qəzet nəşr olunduğu zaman Qafqazın müsəlman əhalisi içərisində birinci, Krımdaçap olunan "Tərcüman"dan sonra ikinci mətbuat orqanı olmuşdu. "Həyat‖ın fəaliyyətində iştirak etmək üçün Qafqazdan, Krımdan, Kazandan, Ufadan mətbuat işçiləri dəvət olunurdu. Qəzet xalqın intellektual ziyalılarını mətbuat vasitəsilə birləşdirməyə çalışırdı. Qəzetin birinci nömrəsində Azərbaycanda nəşr edilən, demək olar ki, bütün mətbuat orqanları üçün əsas olan aşağıdakı prinsiplər elan edilmişdi: "Biz müsəlman və Rusiyanın təbəələri olduğumuz üçün rus dövlətinin siyasi və iqtisadi şəraiti çərçivəsində tərəqqi istəyirik. Biz müsəlmanlarıq və ona görə də bütün din qardaşlarımıza tərəqqi arzu edirik, dünyanın hansı guşəsində olurlarsa - olsunlar, onların yüksəlməsini ürəkdən alqışlayırıq. Biz türkük və ona görə də, hər yerdə, hər yanda bütün türklərə tərəqqi və çiçəklənmə arzulayırıq". "Həyat"ın səhifələrində Həsən bəy Zərdabinin, Əli bəy Hüseynzadənin, Nəriman Nərimanovun publisistikası seçilirdi. Qəzetin məzmunu, ideya istiqamətləri milli mövqedə dayanan Əlimərdan bəy Topçubaşov (naşir), Əli bəy Hüseynzadə (baş redaktor) və Əhməd bəy Ağaoğlu (1905-ci ilin axırlarınadək baş redaktor) tərəfindən həyata keçirilirdi.

1929-cu ildə - "Ulduz" filmində yaratdığı Nazik obrazı ilə yaddaşlara həkk olunan aktrisa Məleykə Şahmərdanova (Ağazadə) Bakıda anadan olub. 

1931-ci ildə - Azərbaycan Respublikasının xalq rəssamı Oqtay Yusif oğlu Şıxəliyev (1931-2012) Bakı şəhərində anadan olub.

1944-cü ildə - Təbrizdə sovet xəstəxanası (baş həkim S.Səmədov) açıldı. Hər gün 150 xəstəyə tibbi xidmət göstərən xəstəxanada 20 çarpayılıq stasionar, cərrahlıq, daxili xəstəliklər, göz, ginekologiya şöbələri var idi. Xəstəxananın nəzdində diş və dəri, zöhrəvi xəstəliklər də daxil olmaqla, hər cür xəstə qəbul edən poliklinika da fəaliyyət göstərirdi. Burada rentgen, prosedura kabinetləri, palçıq müalicəxanası, laboratoriyalar, həmçinin aptek yerləşirdi.

1945-ci ildə - Seyid Cəfər Pişəvərinin (1892-1947) başçılığı ilə milli azadlıq və demokratik hərəkata rəhbərlik edən Azərbaycan Demokratik Partiyası (ADP) yaradıldı. 

1946-cı ildə - Təbrizdə Azərbaycan Milli orkestri və onun əsasında təşkil olunmuş Dövlət Filarmoniyası fəaliyyətə başladı.

1951-ci ildə - Aktyor, rejissor, komik, psixoloji və dramatik rolların məharətli ifaçısı, Xalq Artisti, Azərbaycan Respublikasının Dövlət Mükafatı laureatı Yaşar Məmmədsadıq oğlu Nuriyev (1951-2012) Bakıda tanınmış aktyor Məmmədsadıq Nuriyevin ailəsində dünyaya gəlmişdir.

1993-cü ildə - Milli Məclisin iclasında Azərbaycanın Müstəqil Dövlətlər Birliyinə üzv olması barədə qərar qəbul edilib. Prezident səlahiyyətlərini həyata keçirən Heydər Əliyev Azərbaycanın MDB üzvlüyünə qarşı çıxan müxalifətin etirazlarına cavab olaraq bu üzvlüyün heç bir halda Azərbaycanın suverenliyinə xələl gətirməyəcəyini bəyan edib. Azərbaycanın MDB-yə qoşulması sentyabrın 24-də MDB-nin Moskva sammitində rəsmiləşdi.

2000-ci ildə - Prezident Heydər Əliyev seçkilərdə avtomatlaşdırmanın tətbiqi haqqında" Fərman verdi. 

2008-ci ildə - ABŞ-ın vitse-prezidenti Dik Çeyni Bakıya gəlib. Bu, ABŞ-Azərbaycan münasibətləri tarixində Vaşinqtondan Bakıya ən yüksək səviyyəli səfər idi. Prezident İlham Əliyevin ABŞ vitse-prezidenti ilə görüşündə regionda vəziyyət (Rusiyanın Gürcüstana hərbi müdaxiləsi), iki ölkənin enerji təhlükəsizliyi sahəsində və beynəlxalq terrorçuluğa qarşı mübarizədə əməkdaşlığı müzakirə edilib.