"28 SENTYABR" TARIXIMIZDƏ
Ana səhifə > Xəbərlər > "28 Sentyabr" tariximizdə
969    
27/09/2017

1912-ci ildə - Çar Rusiyasında IV Dövlət Dumasına seçkilər başlanıb. İlk iki Dumadan fərqli olaraq, III Duma səlahiyyət müddətini (5 il) tam başa vurmuşdu. III Dumada olduğu kimi, bu dəfə də Cənubi Qafqaz müsəlmanlarına (azərbaycanlı əhali) 1 yer ayrılmışdı və Dumaya yeganə azərbaycanlı deputat kimi hüquqşünas Məmmədyusif Cəfərov seçildi.

1918-ci ildə - Azərbaycan-Türkiyə münasibətlərinin inkişafında Əli Mərdan bəy Topçubaşovun İstanbul missiyasının böyük əhəmiyyəti oldu. O, İstanbula gəldi və Azərbaycan hökumətinin fövqəladə səlahiyyətli naziri kimi işə başladı.

1919-cu ildə - Britaniyanın Cənubi Qafqaz respublikalarındakı diplomatik missiyasının başçısı O.Uordrop Bakıya gəldi. Onun əsas vəzifələrindən biri bu respublikalarla Könüllülər Ordusu arasındakı mümkün ixtilafları aradan qaldırmaq, demarkasiya xəttinə əməl edilməsinə nəzarət etmək, digəri isə bölgədə ingilis ticarətinin imkanlarına şərait yaratmaq idi. Buna görə də Azərbaycan hökumətinin sonrakı müraciətləri O.Uordropa ünvanlanırdı. Dağıstandakı vəziyyəti nizamlamaq üçün Azərbaycan tərəfi Britaniya hökumətinə Könüllülər Ordusu Dağıstandan çıxarıldıqdan sonra onun gələcək dövlət quruluşuna dair öz variantlarını təklif edirdi. Bunun üçün, ilk növbədə, Denikin qoşunlarının Britaniya komandanlığının müəyyənləşdirdiyi demarkasiya xəttindən kənara çıxarılması məsələsini qaldıran Azərbaycan hökuməti onun həlli ilə bağlı olaraq, Dağıstan diyarını idarə etmək hüququnun Azərbaycan Cümhuriyyətinə verilməsi; müttəfiq dövlətlərin himayəsi altında öz hakimiyyətini təşkil etmək hüququnun Dağıstan əhalisinin özünə həvalə edilməsi, yaxud da Dağıstanda xüsusi general-qubernatorluq yaradılması variantlarına baxılmasını istəyirdi. Ancaq ingilislər Dağıstan xalqlarının hərəkatının milli deyil, sosial xarakter daşıdığını, onun bolşeviklərin işi olduğunu iddia edərək, Azərbaycan hökumətinin təklif etdiyi variantlara etinasız yanaşıb növbəti dəfə Denikini dəstəklədilər.  

1920-ci ildə - Azərbaycan İnqilab Komitəsinin dekreti əsasında Bakıda Azərbaycan SSR-ə mənsub olan qızıl, gümüş, platin, brilyant və mirvaridən ibarət qiymətli şeylərin-varidatın mərkəzləşmiş şəkildə saxlanılmasını təmin edən Dövlət Mühafızə İdarəsi təsis edildi. Dekretə əsasən, bir ay müddətində bütün sovet idarələri və vəzifəli şəxslər sərəncamlarında olan varidatı bu idarəyə təhvil-təslim etməli idilər. Ancaq dekretdə, xüsusi olaraq qeyd edilmişdi ki, qiymətli sərvətlərin təhvil verilməsi dini icmaların ixtiyarında olan sitayiş əşyalarına aid edilmir.

1924-cü ildə - Ulduz Səttar oğlu Kəngərli (Kəngərlinski) İrəvanda anadan olmuşdur. O, Azərbaycan Respublikasında rabitə və informasiya texnologiyaları sahəsində böyük xidmətlərinə görə Böyük Vətən müharibəsi veteranı (bir sıra orden və medallarla təltif edilmişdir), əmək veteranı, texnika elmləri doktoru (1969), professor (1970) Ulduz Səttar oğlu Kəngərli 2008-ci ildə Azərbaycan Respublikası Prezidentinin fərdi təqaüdünə layiq görülmüşdür.

1939-cu ildə - SSRİ ilə Almaniya arasında dostluq və sərhədlər haqqında müqavilə bağlandı. Müqavilədə Almaniya və SSRİ Şərqi Avropanı öz təsir dairələrinə böldülər. 

1949-cu ildə - “Əməkdar elm xadimi” fəxri adına layiq görülmüş akademik, “Energetikanın problemləri” jurnalının baş redaktorunun müavini, Arif Məmməd oğlu Həşimov Naxçıvan MR Şahbuz rayonunda müəllim ailəsində anadan olmuşdur. 

1982-ci ildə - “Səbuhi” filmində görkəmli Azərbaycan şairi Mirzə Şəfi Vazehin  roluna çəkilmiş Ələsgər Məmmədtağı oğlu Şərifov (1909-1982) Bakıda vəfat etmişdir.  O, xidmətlərinə görə “Qırmızı əmək bayrağı”, iki “Şərəf nişanı” ordeni və bir neçə medallarla təltif edilmişdir. 1943-cü il iyun ayının 17-də “Azərbaycan Respublikasının Əməkdar artisti”, 1960-cı il may ayının 24-də isə “Xalq artisti” fəxri adları ilə təltif olunmuşdur.

2001-ci ildə - ABŞ Konqresində Azərbaycana humanitar yardımı qadağan edən 907-ci düzəlişin (1992-ci ildə qəbul olunmuşdu) ləğvi məsələsi gündəmə gəlib. Senator Sem Braunbekin hazırladığı layihədə Azərbaycanın Amerikanın antiterror kampaniyasına fəal dəstək verdiyi vurğulanır və 907-nin tam ləğvi nəzərdə tutulurdu. Erməni lobbisi buna şiddətlə qarşı çıxdı. Nəticədə uzun müzakirələr sonrası Konqres ABŞ administrasiyasının xahişilə 2002-ci ilin yanvarında 907-ci qadağanın qüvvəsinin dayandırılması barədə qərar qəbul etdi.  

2003-cü ildə - Azərbaycanın görkəmli şairi, tənqidçi, publisist Famil Ağalar oğlu Mehdiyev (1934-2003) Bakıda vəfat etmişdir.