"30 SENTYABR" TARIXIMIZDƏ
Ana səhifə > Xəbərlər > "30 Sentyabr" tariximizdə
1040    
30/09/2017

1139-cu ildə - Gəncədə dəhşətli zəlzələ baş verib. Təbii fəlakət minlərlə insanın həyatına son qoyub. Zəlzələ zamanı baş verən torpaq sürüşmələri nəticəsində Kəpəz dağının ətəyində Göygöl yaranıb.

1919-cu ildə - Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti dövründə təsis edilmiş Dövlət Bankının təntənəli açılışı oldu.

1920-ci ildə - Moskvada sovet Rusiysı ilə Azərbaycan SSR arasında hərbi-iqtisadi ittifaq haqqında müqavilə imzalanıb. Müqavilə sovet Azərbaycanının müstəqilliyinin formal xarakter daşıdığının göstəricisi idi. Müqaviləyə əsasən, Azərbaycan hərbi məsələlərdə bütün səlahiyyətlərini, iqtisadiyyatda isə taleyüklü qərarların qəbulunu, o cümlədən neft sahəsinin idarə olunmasını Rusiyaya verib.

1925-ci ildə - Azərbaycan SSR Ali İqtisadi Azərbaycan Xalq Təsərrüfatı Şurası yanında kustar kooperasiya birliyi yaratdı. Kooperayanın məqsədi kustar istehsalını inkişaf etdirmək və sosialist bölsməsinə qoşmaq idi. 

1928-ci ildə - Dünya şöhrətli alim, akademik Azad Xəlil oğlu Mirzəcanzadə (1928-2006) Bakıda anadan olub. Neftçıxarma texnologiyaları üzrə elmi yeniliklərin müəllifidir, xarici elmi mərkəzlərə, Rusiya Təbiət Elmləri Akademiyasına fəxri üzv seçilib. Respublika Ali Attestasiya Komissiyasının, Dövlət Elm və Texnika Komitəsinin sədri olub.

1945-ci ildə - II Dünya Müharibəsində göstərdikləri əsgəri rəşadətə görə Qara Sarıyev, Aslan Aslanov, Hacı Hacıyev, Niyaz Hüseynov, Hacı Rzayev, Ələkbər Səfərov və başqaları SSRİ Ali Sovetinin 1945-ci il sentyabrın 30-da təsis etdiyi "Yaponiya üzərində qələbəyə görə" medalı ilə təltif olunmuşdular.

1950-ci ildə - Əməkdar incəsənət xadimi, bəstəkar, “Şərəf” nişanı ordeni ilə təltif edilmiş Zülfüqar Əbdülhüseyn oğlu Hacıbəyli (1884-1950) vəfat etmişdir.

1961-ci ildə - Azərbaycanın Milli Qəhərmanı Mirələkbər Mirələsgər оğlu İbrаhimоv (1961-1994) Qərbi Аzərbаycаnın Vеdibаsаr mаhаlının Хаlisа kəndində ziyаlı аiləsində dоğulmuşdur.

1965-ci ildə - Şair, qəzəlxan, Azərbaycan SSR Əməkdar İncəsənət Xadimi, Dövlət Mükafatı laureatı Əliağa Məmmədqulu oğlu İsgəndərov (Əliağa Vahid) (1895-1965) Bakıda vəfat etmiş, Fəxri Xiyabanda dəfn olunmuşdur.

1984-cü ildə - Görkəmli kimyaçı alim, Azərbaycan EA-nın müxbir üzvü, kimya elmləri doktoru Şamxal Əliməmməd oğlu Məmmədov (1910-1984) vəfat etdi. Alimin elmi və pedaqoji fəaliyyəti layiqincə  qiymətləndirilərək “Şərəf nişanı” ordeni, müxtəlif medallar və fəxri fərmanlarla təltif edilmişdir. 

1990-cı ildə - Azərbaycan SSR Ali Sovetinə və yerli xalq deputatları sovetlərinə seçkilər keçirilib. Seçkilərin ilk turunda respublika üzrə 360 dairədən üçdə ikisində deputatlar seçilmişdi. Qalan dairələr üzrə təkrar seçkilər elan edildi. Şuşa rayonu istisna olmaqla Dağlıq Qarabağ Muxtar Vilayətində seçkilər keçirilməmişdi. Seçkilərdə "Demokratik Azərbaycan" bloku üzrə iştirak edən müxalifət ümumilikdə 30 mandat əldə etdi. Seçkilərin birinci turunda Heydər Əliyev 340 saylı Nehrəm seçki dairəsindən Azərbaycan SSR Ali Sovetinin, 2 saylı Naxçıvan şəhər seçki dairəsindən isə Naxçıvan MSSR-in deputatı seçilmişdi. 

1991-ci ildə - Xanəndə Səxavət Əmirxan oğlu Məmmədov (1953-1991) avtomobil qəzasında faciəli şəkildə dünyasını dəyişmişdir. Səxavət Məmmədovun yaradıcılığında xüsusilə, “Rast”, “Şahnaz”, “Mirzə-Hüseyn Segahı” muğam dəsgahları, “Heyratı”, “Səmayi-Şəms” zərbi muğamları bənzərsiz keyfiyyətlərə malikdir.

2002-ci ildə - "Azərbaycan Respublikasında dövlət dili haqqında" Qanun qəbul edildi. Bu Qanun Azərbaycan Prezidentinin 2003-cü il 2 yanvar tarixli Fərmanı ilə qüvvəyə mindi.

2002-ci ildə - Ədəbiyyatşünas, tənqidçi, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü, Azərbaycanın Əməkdar elm xadimi, filologiya elmləri doktoru, Azərbaycan Elmlər Akademiyasının müxbir üzvü Əziz Mirfeyzulla oğlu Mirəhmədov (1920-2002) vəfat etdi.