"25 DEKABR" TARIXIMIZDƏ
Ana səhifə > Xəbərlər > "25 Dekabr" tariximizdə
1451    
25/12/2017

1638-ci ildə - Osmanlı sultanı IV Murad noyabrın 20-də Bağdad şəhərini mühasirəyə almışdı. Bəktaş xanın komandanlığı altında Səfəvi qoşunu şəhəri dekabrın 25-dək müdafiə etdi. Baş verən döyüşdə Osmanlı baş vəziri Mehmed paşa öldürüldü. IV Murad tərəfındən Bağdadın tutulması nəticəsində uzun illər davam edən Osmanlı-Səfəvi müharibəsi başa çatdı. Osmanlı sultanı Bağdadın yeni hakimi Məhəmməd Ağanı Səfəvi sarayına sülh danışıqlarına göndərdi. I Şah Səfi sülh təklifıni qəbul etdi. 

1904-cü ildə - Akademik, Azərbaycan Nazirlər Soveti yanında yaradılmış Ali və Orta İxtisas Təhsili Komitəsinin ilk sədri, texnika elmləri doktoru, Şirəli Nəsir oğlu Məmmədov (Nəsirzadə) (1904-1984) Naxçıvanın Ordubad rayonunun Dəstə kəndində anadan olmuşdur.

1906-cı ildə - Əməkdar incəsənət xadimi, kinorejissor, operator, dekorasiya rəssamı, geyim rəssamı, quraşdırma çəkilişləri rəssamı, ssenarist, dublyaj rejissoru Əlisəttar Ələsgər oğlu Atakişiyev (1906-1990) Bakıda anadan olub.

1908-ci ildə - Əməkdar artist, Xalq artisti, aktyor, rejissor İbrahim (Mir İbrahim) Tağı oğlu Həmzəyev (1908-1982) Gəncə şəhərində doğulmuşdur.

1908-ci ildə - Kimyaçı alim, Azərbaycan EA-nın müxbir üzvü, Əməkdar elm xadimi Məmməd Mirzə oğlu Mövsümzadə (1908-1984) Bakıda anadan olmuşdur.

1909-cu ildə - Azərbaycan Respublikasının Əməkdar artisti, Xalq artisti, Xidmətlərinə görə “Qırmızı əmək bayrağı”, iki “Şərəf nişanı” ordeni və bir neçə medallarla təltif edilmiş Ələsgər Məmmədtağı oğlu Şərifov (1909-1982) Şamaxıda anadan olmuşdur.

1911-ci ildə - Tanınmış hərbi xadim, general-mayor Teymur Nağdalı oğlu Bünyadov (1911-1974) anadan olub.

1918-ci ildə - Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti parlament bu tarixdə keçirilən iclasında siyasi dustaqların amnistiyası üzrə komissiya yaratmaq haqqında qərar çıxartdı. Komissiyaya A.Qardaşov, A.Əfəndiyev, Ə.Tağıyev, A.Səfikürdski, S.Ağamalıoğlu daxil oldular. Komissiya inzibati qaydada azadlıqdan məhrum edilən bütün şəxsləri təxirəsalmadan azad etməyə çağırdı.

1918-ci ildə - Səməd bəy Mehmandarov hərbi xidmətə çağırışın yaxşılaşdırılması münasibətilə xalqa müraciət etdi. Həmin müraciətdə S.Mehmandarov Türkiyə qoşunlarının Azərbaycanda olduğu vaxt çağırış işində yol verilən nöqsanlara, hissələrdə əsgərlərə qarşı fiziki güc tətbiq edilməsinə, ağır məişət şəraitinə toxunur və onları aradan qaldırmaq üçün qətiyyətli tədbirlər həyata keçirilməsinə başlandığını vurğulayırdı.

1919-cu ildə - “Şöhrət” ordeni ilə təltif edilmiş görkəmli cərrah Xurşid Cəmil qızı Quliyeva Ordconikidze şəhərində Murtazovo stansiyasında anadan olmuşdur.

1931-ci ildə - “Şöhrət” оrdеni ilə təltif еdilmiş, Azərbaycan Jurnalist Həmkarlar İttifaqının “Qızıl Qələm” fəxri media mükafatına və AzərKİVHİ-nin “İlin nüfuzlu ziyalısı” fəxri diplomuna layiq görülmüş görkəmli kitabxanaşünas alim, prоfеssоr Abuzər Alı oğlu Xələfov 1931-ci il dekabrın 25-də Qərbi Azərbaycanda – Göyçə mahalının Cil kəndində anadan olmuşdur.

1934-cü ildə - Azərbaycanın görkəmli şairi, tənqidçi, publisist, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü, filologiya elmləri doktoru Famil Ağalar oğlu Mehdiyev (1934-2003) Ağdam rayonunun Sarıhacılı kəndində anadan olmuşdur.

1935-ci ildə - Azərbaycanın xalq yazıçısı, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü, Azərbaycan Komsomolu mükafatı laureatı, Azərbaycan SSR Əməkdar İncəsənət xadimi, Azərbaycan Respublikası Ali Sovetinin deputatı Yusif Səməd oğlu Vəkilov (1935-1998) Bakı şəhərində ziyalı ailəsində doğulmuşdur. 

1991-ci ildə - "Latın qrafikalı Azərbaycan əlifbasının bərpası haqqında" fərman verilib. Sənədə əsasən, yeni əlifbaya keçid bir neçə ilə başa çatmalı idi. Lakin o, gözlənildiyindən çox uzandı. 2001-ci il iyunun 18-da prezident Heydər Əliyev latın qrafikalı əlifbaya keçidin başa çatdırılması barədə fərman imzaladı və həmin il avqustun 1-dən proses tam həyata keçirildi.

1991-ci ildə - 1992-1993-cü tədris ilindən başlayaraq Azərbaycanın ali və orta ixtisas məktəblərinə qəbul imtahanlarının test üsulu ilə keçirilməsi haqqında qərar qəbul olunub.

1991-ci ildə - Ali Sovetin Milli Şurası 31 dekabrın Dünya azərbaycanlılarının həmrəyliyi günü elan olunması barədə qərar qəbul edib.

1991-ci ildə - Vaşinqtonda ABŞ prezdienti Corc (ata) Buş SSRİ-nin müttəfiq respublikalarının müstəqilliyinin tanınması barədə bəyanat verib.

1991-ci ildə - İran Azərbaycanın müstəqilliyini tanıyıb. İki ölkə arasında diplomatik münasibətlər 1992-ci il martın 12-də quruldu.

1991-ci ildə - İsrail dövləti Azərbaycanın müstəqilliyini tanıyıb. Diplomatik əlaqələr 1992-ci il aprelin 7-də quruldu.

1991-ci ildə - Liviya Azərbaycanın müstəqilliyini tanıyıb. Diplomatik münasibətlər 1992-ci il martın 16-da quruldu.