NABRANDA VIKIDÜŞƏRGƏ
Ana səhifə > Xəbərlər > Nabranda vikidüşərgə
2563    
21/08/2019

Düşərgə öncəsi

16 iyulda “WikiCamp 2019” – gənclərin Vikipediya bacarıqlarının inkişaf etdirilməsi layihəsi çərçivəsində təlimlərə qoşulmaq üçün həyat yoldaşımla (Günay Məmmədova) birgə tələb olunan sənədləri göstərilən ünvana göndərdik. Seçimlər vaxtı hər ikimizi eyni gündə, lakin müxtəlif vaxtlarda müsahibəyə dəvət etdilər. Lakin bir xanım tərəfindən aparılan müsahibədə bir vaxtda və birlikdə iştirak etdik. Özümüzlə bağlı sorğu-suallar sonrası artıq Nabrandakı düşərgəyə seçilən namizədlər arasında olduğumuz məlum oldu.    

Qeyd edim ki, “ProDemos” İctimai Birliyi Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Qeyri-Hökümət Təşkilatlarına Dövlət Dəstəyi Şurasının maliyyə yardımı ilə keçirilən bu layihənin keçirilməsi avqustun 2-ci ongünlüyünə planlaşdırılırdı.

Səfər 10 avqustdan 13 avqusta qədər nəzərdə tutulmuşdu. İlk dəfə bir vikidüşərgədə 4 gün olacaqdıq. Əvvəllər iştirak etdiyimiz düşərgələr adətən 2 gün çəkirdi. Bu dəfə isə 21 nəfərlik heyətlə Nabranda 3 gecə, 4 gün qalacaqdıq. Düşərgənin maraqlı keçəcəyinə şübhə etmirdik. Gümanımız bizi aldatmadı və gözlədiyimizdən də maraqlı bir düşərgə oldu.

Nabran Xəzər dənizinin sahilində yerləşir. Keçmiş adı Nabranqışlaq olub. Mənbələrdə Köhnə Xudat kəndinə məxsus qışlaq kimi qeyd olunur. XIX əsrin əvvəllərində həmin kənddən çıxan ailələr burada kiçik oba yaradıb və sonralar böyüyüb yaşayış evləri artdıqca kəndə çevrilib. Bəzi tədqiqatçılar Nabran toponimini “çaysahili meşəlik” kimi izah edirlər. Bəzi fikirlərə görə isə Nabranın adı qızılbaş tayfa ittifaqına daxil olan zülqədərlərin nabur tirəsinin adı ilə bağlıdır. Bir vaxtlar Quba qəzasında Naburlu kəndi mövcud olub. Qobustan rayonu ərazisində Nabur yer adı, bulaq, silsilə, palçıq vulkanı var. Tarixdə Nabur kəndi yaxnlığında imzalanan Nabur sülhü də bizlərə məlumdur. Nabran adının sonluğundakı “an” şəkilçisi cəmlik bildirir. Deməli, Nabran toponimi “naburların məskəni” mənasını ifadə edir.

Nabranda ilk gün

Nabrana yola düşmək üçün saat 13:30-da nəzərdə tutulan görüş yerinə getdik. Həmin günü hava çox isti idi. Artıq saat 2-də yola düşəcək heyət tamamlandığına görə Nabrana doğru yol aldıq. İlkin təəssürat olaraq onu deyim ki, bizdən düşərgə öncəsi müsahibə götürən Sona xanım xaricində hələ ki heç kəsi tanımırdıq. Səfər iştirakçılarının hər birinin özünə aid dar çərçivələri var idi. Bu dar çərçivəni necə vahid bir düşərgə ab-havasına salacaqları mənə maraqlı gəlirdi. Nabrana qədər 3 saat yarımlıq yolu başa vurub düşərgənin keçiriləcəyi Kardinal istirahət mərkəzinə çatdıq. Yerbəyer olduqdan sonra ilk dəfə şam yeməyində toplaşdıq. Vikitəlimlər sabahdan başlayacağına görə yemək sonrası asudə vaxtdan istifadə edib kimisi stolüstü oyunlar, kimisi isə həmsöhbət olaraq həm tanış olmağa, həm də maraqlı vaxt keçirməyə çalışırdı, kimisi də qaldığımız istirahət mərkəzinin ərazisini gəzərək dincəlirdi. Həqiqətən də düşərgə üçün əlverişli bir mərkəz seçilmişdi. Burada növbəti günlərdə də görcəyəmiz kimi həm təlimlər üçün, həm də dincəlmək üçün hər cür imkan var idi. Tək dərdimiz bizi yemək boyu müşahidə edən arılar idi. İlk gün düşərgə iştirakçıları üçün kəşfiyyat xarakerli bir gün oldu. İştirakçılar daha çox müşahidə etməyə və bir-birlərinə qarşı necə rəftar etməyi götür-qoy edirdilər. Beləcə ilk günü başa vurduq.

Nabranda ikinci gün – 11 avqust

Gedən günün axşamı güclü külək başlamışdı. Xoşbəxtlikdən külək davamlı olmadı və səhərə doğru hava sakitləşdi. Səhər yeməyi və qısa fasilədən sonra təlimlərə başlanılacaqdı. Təlimlər başlanılana qədər Kardinal istirahət mərkəzini gəzib dolaşdıq. Ətrafdakı cürbəcür güllər, meyvə ağacları (alma, armud, gavalı, alça) xoş əhval ruhiyyə verirdi. Kompleksin ətrafı 2 hektar olan meşə ilə əhatə olunmuşdu. Bu ərazilər Samur-Yalama Milli Parkına aid idi. Təəssüf doğuran hal istirahət mərkəzinə girişinə yaxın, Kəhrə baba piri löhvəsi qoyulan yerdəki zibilxana idi. Növbəti günlərdə də insanların Nabranda yolboyu bu cür “əsərləri”nə tez-tez şahid olduq.  

İlk gün üçün “Vikipediya nəzəriyyəsi”nin düşərgə iştirakçılarına aşılanması nəzərdə tutulurdu. Əvvəlcə Nəzrin xanım Vikipediya layihəsi və onun məqsədləri, daha sonra da Sona xanım Vikipediya anlayışı, əsas qaydaları, prinsipləri barədə geniş məlumat verdi. Sona xanım eyni zamanda Vikipediyanın qayda və prinsiplərinin ətraflı nümayişli izahını verdi. Günorta yeməyinə az qala istirahət etmək fürsətimiz oldu. Voleybol oynayıb yüngülvari stres atdıq. Günorta yeməyindən sonra da kifayət qədər boş vaxtımız oldu. Fürsətdən istifadə edib Kəhrə baba pirini ziyarət etmək istədik. Lakin milli parkın içərisində yerləşən pirə qədər yolu yarı edib geri qayıtdıq. Günün sonu, xüsusilə də şam yeməyindən sonra daha maraqlı keçdi. Saat 8-də düşərgə oyunlarına start verildi. Tanışlıq oyunu oynadıq. Hərə növbə ilə bir kibrit yandırıb özü barədə daha çox fakt saymağa çalışırdı. Qalib həyat yoldaşım Günay xanım oldu. 1 kibrit yanıb sönənə qədər özü barədə 16 fakt saymağı bacardı. Nə yalan deyim, düzü mən də gözləmirdim. Çünki əsas məqsəd özünü qısa-qısa faktlarla düşərgə iştirakçılarına tanıdasan. Düşərgə iştirakçılarının adları daha yaxşı yadımızda qalsın deyə İlqar bəy hər kəsə növbə ilə öz adını və sevdiyi meyvəsini deməyi tapşırdı. Hər növbəti iştirakçı özündən əvvəlki iştirakçının adını və sevdiyi meyvəni, əlavə olaraq öz ad və sevdiyi meyvəsini təkrarlamaqla deməyə çalışırdı. Demək olar ki, hər kəs bu işin öhdəsindən gəldi. Zarafat deyil, 19  nəfərin adını və sevdiyi meyvəsini demək zehin işidir. Məhz ona görə indiyə qədər hər kəsin adı və sevdiyi meyvəsi yaddaşımıza həkk oldu. Düşərgədə oyunlar bir-birini əvəz edirdi: kinkonq, mumiya, 9 vərəq və s. Olduqca maraqlı vaxt keçirdik. Beləcə düşərgənin növbəti günü həm təlim oldu, həm də tətil.

--


 

Nabranda üçüncü gün – 12 avqust

Bu günün planında təlimlərin ilk günündə deyilən əsas qayda və prinsiplərin təkrarı, o cümlədən də yeni redaktorların fərdi praktik fəaliyyəti nəzərdə tutulurdu. Bugünün təlimləri yeni redaktorlar üçün faydalı oldu. Təlimlər sonrası nahar fasiləsi edib çimərliyə getdik. Çimərliyə qədər məsafə bir o qədər də uzaq deyil, qaldığımız istirahət mərkəzindən dənizə qədər olan məsafə 2 km-dən bir qədər çox olardı. Yəni piyada getmək istəyənlər bu yolu 30-35 dəqiqəyə qət edə bildilər. Nabranın dənizində ilk dəfədir olurduq. Təəssürat pis olmadı. Bakının bir çox çimərliklərindən daha təmiz və səliqəli idi. Dənizdə sərinlənənlər də oldu, bizim kimi dəniz kənarı gəzintiyə çıxanda. Dincimizi alanadan sonra istirahət mərkəzinə qayıtdıq. Şam yeməyi sonrası əvvəlcə stolüstü oyunlarla başımızı qatdıq. Daha sonra Elçinin və İlkinin təşəbbüskarlığı ilə düşərgə iştirakçıları musiqi sədaları altında səhnəyə doğru yol aldılar. O qədər oynayıb, deyib gülüb əyləndik ki, indiyə qədər dincəlməkdən bu qədər yorulduğumu xatırlamıram. Beləcə daha bir günü başa vurduq.

 

Nabranda düşərgənin son günü - 13 avqust

Bu gün Nabranda vikidüşərgə başa çatırdı. Düşərgə iştirakçıları səhər yeməyindən sonra Vikipediyada məqalə yaratmaqla məşğul oldular. Plana uyğun olaraq vikipediyada fərdi praktiki fəaliyyət, məqalələrin kollektiv müzakirəsi, komanda şəklində məqalələrin hazırlanması və müzakirəsi keçirildi. Biz son günü fürsət bilib Kəhrə baba pirini ziyarət etdik.

Pirdə məzar olmasa da pirin ərazisində üzərinə saplar bağlanmış ağaclar, gələn ziyarətçilər üçün əlverişli şərait var idi. Pirin aşağısında bulaq suyu vardı. Pirlə bağlı öyrəndiyimiz tək bir məlumat Kəhrə baba adı ilə yanaşı İsmayıl baba piri adını da daşıması idi. Pirin tarixçəsi ilə bağlı nəsə məlumat ala bilmədik. Pirin adı ilə bağlı bəzi ehtimallar irəli sürə bilərik. Kəhrə adında bitki mövcuddur. Pirin digər adı – İsmayıl babanın kimliyi məsələsi də məlum deyil. Kəhrə baba pirini ziyarət etdikdən sonra yaxınlıqdakı Maralgöl istirahət mərkəzində bir qədər dincəldik. Daha sonra düşərgəyə qayıdıb təlimlərin növbəti mərhələsinə qoşulduq. Vikidüşərgədə qarşıya qoyulan məqsədə nail olunmuşdu. Düşərgə iştirakçıları artıq Vikipediyada qaydalar çərçivəsində məqalələr yaratmağı öyrənmişdilər. Günorta yeməyindən sonra düşərgə iştirakçıları sertifikatlarla təltif olundu. Təltiflər başa çatdıqdan sonra Bakıya qayıdış üçün hazırlaşmaq imkanımız oldu. Nabranda vikidüşərgə saat 4-də yekunlaşdı və biz Bakıya doğru yol aldıq. Artıq saat 7-də biz Bakıya çatdıq. Beləcə 4 günlük Prodemos ictimai birliyinin təşəbbüsü ilə təşkil olunmuş vikidüşərgə başa çatdı. Bizə qalan gözəl anlar, xoş xatirələr və qazanılan dostluqlar oldu. Düşərgənin təşkilində əməyi keçən hər kəsə minnətdarlığımızı bildirir və bu cür düşərgələrin davamlı olmasını arzu edirik.  

Aşağıdakı videonu izləyərək düşərgənin necə təşkil olunduğunu, hansı xoş təəssüratlarla düşərgədən ayrıldığımızı əyani olaraq görə bilərsiniz.