1210
17/02/2017 Bu gün Beynəlxalq Mətbuat Mərkəzində Artkaspi.az adlı ədəbi-mədəni saytın və “Kaspi” Maarifçilik Meydanı” adlı kitabın təqdimat mərasimi keçirildi. BMM.az xəbər verir ki, tədbiri açan Milli Məclisin deputatı, Mətbuat Şurasının sədri Əflatun Amaşov “Kaspi” qəzetinin dərc olunduğu illər haqqında məlumat verdi. O qeyd etdi ki, “Kaspi” qəzetinin 1897-ci ildən sonra çap olunduğu dövrü Azərbaycançılıq ideyasını yayan dövr kimi xarakterizə edə bilərik: “Kaspi” qəzetində həm iqtisadi, həm siyasi, həm də mədəniyyət barədə xəbərlər dərc olunurdu. Bu gün “Kaspi.az” saytı da həmin ənənəni davam etdirir”. "Kaspi" qəzetinin təsisçisi Sona Vəliyeva “Kaspi Maarifçilik Meydanı” kitabı haqqında məlumat verdi. Qeyd etdi ki, kitabda dərc olunan materiallar “Kaspi” qəzetində yer almış mövzulardır: “Zaman-zaman Həsən bəy Zərdabi, Əlimərdan bəy Topçubaşov, Nəriman Nərimanov, Hacı Zeynalabdin Tağıyev və başqa maarifçilərimiz haqqında yazıları dərc etdik. Tağıyevin maarifçilərin sırasına aid edilməsinə təəccüblənənlər də oldu. Buna da biz cəsarət etdik. Bu gün Tağıyev adını ziyalı qoyan çox ziyalıdan yuxarıda durur”. Sona Vəliyeva bildirib ki, bu böyük şəxsiyyətlər haqqında Prezident Sərəncamı var. Kitabda Sərəncam və həmin şəxsiyyətlər haqda ekspertlərin rəyləri də öz əksini tapdı: “Biz düşündük ki, bu qədər qiymətli faktlar bir qəzetin səhifəsində tapılmaya bilər, kitab isə bir xəzinədir. Qərara gəldik ki, həmin məlumatları bir kitab halına gətirək. Bunu “Kaspi Təhsil Şirkəti” və “Kaspi” qəzetinin birgə layihəsi əsasında ərsəyə gətirdik”. Sona Vəliyeva əlavə edib ki, onlar haqqında kitabın çapına bu tarixi şəxsiyyətlərin hamıdan çox haqları var: “Çünki onlar sıradan maarifçilər deyillər. Onlar maarifçilik ideyasını irəli sürüb milli şüurun oyanmasında, milli azadlıq hərəkatının formalaşmasında, AXC-nin qurulmasına qədər cəsarətli bir yol keçmiş, bəzən ölümü gözlərinin önünə almışlar. Əgər Çar Rusiyası qəzetin çapına icazə verəndə bilsəydi ki, maarifpərvər şəxs tərəfindən alınacaq, Həsən bəy Zərdabi dolayı yolla redaktorluq edəcək, Azərbaycan mətbuatına yenidən ağsaqqallıq edəcək buna icazə verməzdi”. “Kaspi” qəzetinin təsisçisi vurğulayıb ki, arxiv materiallarında Jandarm İdarəsinin Mətbəə Senzura İdarəsinə yazdığı belə bir fikir var: “Deyilir ki, siz Tağıyevi sıradan iş adamı bilməyin, o, Orta Asiya, Rusiya və Qafqaz da daxil olmaqla çox böyük nufuza malik istedadlı adamdır. Həmin yazıda Həsən bəyi nəzərə alaraq yazıblar ki, qəzeti belə bir qorxulu adamın himayəsinə vermək olmaz”. Sona Vəliyeva bildirib ki, Məhəmmədağa Şahtaxtinski “Kaspi”yə redaktor olduğu dövrdə “Zaqafqaziya müsəlmanlarını necə adlandırmalı?” məqaləsində azərbaycançılıq məfkurəsinin əsası qoyur: “O deyir ki, bizim tarixi köklərimiz var və bizi necə adlandırmaq lazımdır. Bu məqalədən sonra Şahtaxtinskini orada saxlamaq mümkün olmur”. Sona Vəliyeva deyib ki, həmin şəxsiyyətlər böyük çətinliklərdən keçərək senzuranı ələ ala biliblər və sonradan AXC-ni qurublar: “Onlar hər addımında Azərbaycan xalqının taleyini düşünmüşlər. Ə.Topçubaşovun bir şüarı vardı: “Bir yolumuz var - İstiqlal”. Ümummilli lider Heydər Əliyev hələ Naxçıvanda olduğu dövrdən AXC-nin bütün atributlarını qəbul etdi. Artıq 1993-cü ildə hakimiyyətə gəldikdən sonra mühacir həyatı yaşayanların arxivi toplandı. Prezident İlham Əliyev Sərəncam imzaladı. Bizim də bu kimi işləri görməkdə əsas məqsədimiz odur ki, həmin şəxsiyyətlərin fəaliyyətinə bir daha nəzər salaq. Onların əməli hər zaman qiymətləndirilsin və gələcək nəsil üçün mənbə rolunu oynasın”. Artkaspi.az saytının Baş redaktoru Fərid Hüseyn təqdim etdikləri saytın ədəbiyyat və mədəniyyət portalı olduğunu bildirdi: “Bu sayt "Kaspi” qəzetinin həftəlik Ədəbiyyat sayının əlavəsi kimi yaradılsa da, hər gün yenilənən müstəqil saytdır”. F.Hüseyn bildirib ki, ölkəmizin ədəbiyyat, mədəniyyət, humanitar elm, kino, teatr kimi sahələrindəki yenilikləri, maarifləndirici yazıların dərc edən saytın məqsədi, ölkəmizin ədəbi və mədəni sahələr üzrə yeniliklərini dünyaya çatdırmaq, habelə bəşəri uğurları, dünyanın humanitar sahələrinin aparıcı şəxslərinin elmi, ədəbi irsini xalqımıza tanıtdırmaqdır: “Saytın "Elektron kitabxana” bölməsi fəaliyyət göstərir və buradan nəşriyyatlardan toplanmış, ən müxtəlif sahələri özündə birləşdirən minlərlə kitabı əldə edə biləcəksiniz. Habelə, saytın layihələri əsasında ən dəyərli materiallar elektron kitab kimi hazırlanır”. “Kaspi” qəzetinin Baş redaktoru İlham Quliyev bildirib ki, biz “Kaspi”ni 3 əsrin qəzeti adlandırırıq və tarixi “Kaspi”nin davamçısı olmağa çalışırıq: “Bir az əvvəl bizə məlum oldu ki, Avropa ölkələrinin birində qəzetin arxivi saxlanılır. Biz əlaqələrimizi işə saldıq və “Kaspi”nin elektron variantda Hollandiyada Cek Linson nəşriyyatının onlayn mətbəəsində saxlanıldığını bildik. Danışıqlar apardıqdan sonra qiymətli mənbəni ölkəmizə gətirmək üçün razılıq əldə etdik. Qərara gəldik ki, həmin arxivi PDF varianta salıb onlayn mənbədə yerləşdirək. Həmin mənbə bir ildir ki, kaspi.az saytında yerləşir”. Tədbirdə “Kaspi” qəzetinin keçən əsrki arxivi M.F.Axundov adına Milli Kitabxananın direktoru Kərim Tahirova təqdim edildi. K.Tahirov qeyd etdi ki, “Kaspi” qəzetinin ənənələri bu gün davam edir: “Bu arxiv təkcə Azərbaycan xalqı üçün yox, Azərbaycanla maraqlanan insanların ən çox müraciət etdiyi mənbə olacaq. Biz bu mənbəni bütün dünyaya yayacağıq. “Kaspi” gözəl işlər görür”. Professor Cahangir Məmmədli bildirdi ki, bu gün tamamilə formalaşmış məktəb var: “Bu yeni “Kaspi”nin və “Kaspi” Təhsil Mərkəzinin formalaşdırdığı məktəbdir. Bu məktəb ortaya qoydu ki, klassikaya sevgi və məhəbbət yaratmaq lazımdır. Azərbaycanda klassikaya sevgi və məhəbbəti bugünkü “Kaspi” yaratdı. Publisistləri Azərbaycan cəmiyyətinə yenidən təqdimatı isə təqdirəlayiqdir”. Qeyd edək ki, tədbirdə İsa Hüseynovun həyat və yaradıcılığına həsr olunmuş “Ədəbiyyat Əlavəsi”nin xüsusi sayı da təqdim edilib.
mənbə: http://www.bmm.az/