Tarix üzrə elmlər doktoru Xeyirbəy Sabir oğlu Qasımov 1960-cı ilin fevral ayının 21-də Bakı şəhərində anadan olmuşdur.

O, 1967-1977-ci illərdə Suraxanı rayonunun Qara-Çuxur qəsəbəsindəki 146 və 104 saylı orta ümumtəhsil məktəblərində təhsil almış, 1977-1981-ci illərdə Bakı Tikinti Materialları Kombinatında çalışmışdır. X.S.Qasımov 1981-ci ildə Azərbaycan Dövlət Universitetinin (Bakı Dövlət Universitetinin) tarix fakültəsinə (əyani şöbə, Azərbaycan bölməsi) daxil olmuş, 1986-cı ildə ali təhsilini fərqlənmə diplomu ilə bitirmişdir.

Xeyirbəy Qasımov 1986-1988-ci illərdə təyinatla Cəlilabad rayonunun Privolnoye kəndindəki 2 saylı orta ümumtəhsil məktəbində tarix və ictimaiyyat müəllimi vəzifəsində çalışmışdır.

X.S.Qasımov 1988-1991-ci illərdə Azərbaycan SSR EA-nın (AMEA-nın) A.A.Bakıxanov adına Tarix İnstitutunun əyani aspiranturasında təhsil almış, 1991-ci ilin may ayında tarix elmləri namizədi (tarix üzrə fəlsəfə doktoru) elmi dərəcəsini almaq üçün “XVI-XVII əsrlərdə Azərbaycan mədəniyyəti” mövzusunda dissertasiyanı müdafiə etmişdir.

O, 1991-ci ilin dekabr ayından indiyədək AMEA-nın A.A.Bakıxanov adına Tarix İnstitutunun “Azərbaycanın orta əsrlər tarixi” şöbəsində çalışır. Xeyirbəy Qasımov 2013-cü ilin noyabr ayında tarix üzrə elmlər doktoru elmi dərəcəsini almaq üçün “Orta əsrlərdə Azərbaycan mədəniyyəti (təkamülünün başlıca mərhələləri və cəhətləri)” mövzusunda dissertasiyanı müdafiə etmiş, 2015-ci ilin iyul ayında tarix üzrə elmlər doktoru elmi dərəcəsini almışdır.

27 illik elmi fəaliyyəti dövründə onun 3 monoqrafiyası, 140-dan artıq elmi məqaləsi nəşr edilmişdir. X.S.Qasımov bu illər ərzində Azərbaycan Respublikasında, Rusiya Federasiyasında, İran İslam Respublikasında, Macarıstan Respublikasında, Qırğızıstan Respublikasında keçirilmiş elmi konfranslarda məruzələrlə çıxış etmiş, AMEA-nın A.A.Bakıxanov adına Tarix İnstitutunda bir neçə kollektiv əsərin nəşrə hazırlanmasında fəal iştirak etmişdir.

Əsərləri

Monoqrafiyaları

• Azərbaycan mədəniyyəti (XVI-XVII əsrlər). Bakı, Nurlan, 2002, 170 s.
• Большие амбиции малого этноса. Баку, Нурлан, 2003, 63 с. (В соавторстве с Т.С.Айдамировым).
• Orta əsrlərdə Azərbaycan mədəniyyəti. Bakı, “Aspoliqraf”, 2008, 448 s.

Məqalələri

• “Avropasentrizm” və tariximizin bəzi problemləri. Azərbaycan SSR EA-nın xəbərləri. Tarix, fəlsəfə və hüquq seriyası, 1991, № 1, s.86-93.
• XVI əsrlərdə Azərbaycanın iqtisadi inkişafına dair. “Elm və həyat” jurnalı, 1991, № 3, s.30-31
• Azərbaycan İntibahı məsələsinə dair (XVI-XVII əsrlər). 28 may- Azərbaycan dövlət qurumunun bərpa olunması gününə həsr edilmiş elmi konfransın materialları. Bakı, 1991, s.51-54.
• XVI-XVII əsrlərdə Azərbaycan mədəniyyəti haqqında (Məruzənin tezisləri). Azərbaycan SSR EA aspirantlarının elmi konfransının (23-25 oktyabr 1990-cı il) materialları. Bakı, 1991, s.124-125)
• Azərbaycan mədəniyyəti XVI əsrdə. “Dünyaya qapı”, 1991-ci il, № 18-19 (sentyabr), s.3.
• XVI-XVII əsrlərin Azərbaycan mədəniyyətinə dair mülahizələr. “Tarix”, 26 oktyabr 1991-ci il.
• Tariximiz, tədqiqatımız, problemlərimiz. “Tarix”, 29 yanvar 1992-ci il.
• Etnogenezis problemi və mədəniyyət tariximiz. “Elm”, 8 aprel 1994-cü il, № 4, s.4.
• XVI əsrdə Azərbaycan memarlığının bəzi inkişaf cəhətləri haqqında (Dövrün tarixi prosesləri kontekstində). “Azərbaycan tarixinin problemləri, müasir tədris və elmi nəşrlərdə onların əksi” konfransı. Bakı, 15 aprel 1995-ci il,” Elm” nəşriyyatı, 1995, s. 56-61.
• Azərbaycan İntibahının dünya mədəniyyətində yeri. “Azərbaycan beynəlxalq çoxtərəfli qarşılıqlı əlaqələrdə”. II Bakı Beynəlxalq Simpoziumu (22-24 noyabr 1995-ci il). Bakı, 1997, s.151-152.
• Sudanın yardıma ehtiyacı var (M. Əsədovla birgə). “Müxalifət”, 25 sentyabr 1996-ci il.
• Uzaq və Yaxın Sudan. “Xalq qəzeti”,3 dekabr 1996-cı il.
• Azərbaycan İntibahı probleminin öyrənilməsi tarixindən. Azərbaycan EA-nın xəbərləri. Tarix, fəlsəfə və hüquq seriyası, 1997, № 1-4 , s. 108-115.
• Səfəvilər dövründə dinin mövqeyi və roluna dair. “Şah İsmail Xətai və onun dövrü”. Beynəlxalq konfrans. Bakı, Xəzər Universiteti, 24-26 sentyabr 1997-ci il, s.74-77.